Zo rond de jaarwisseling zit je wel eens in gedachten – terugblikkend op het afgelopen jaar – te luieren in een comfortabele stoel. Herkent u dit? Het betreft familiaire gebeurtenissen, voorbeelden inzake de onrustige wereld waarin wij leven, sport in z’n algemeenheid en voetbal. Van alles dus – de gedachten gaan alle kanten op. Betreffende voetbal is in 2025 al genoeg beschreven – daar blijf ik vanaf. Althans, er zijn voetbalmomenten – ook binnen het hedendaagse Haagse voetbal – die ik koester. Zo koester ik de positieve trend welke voetvalvereniging Duindorp sv reeds voor 2025 heeft ingezet, de promotie van VUC naar de 4e divisie, de prachtige trainingslocatie en positieve resultaten in het huidige seizoen van ADO Den Haag, het geweldige toernooi van de Haagse voetbalhistorie, de opgang van het Haagse G-voetbal, het AUTI-voetbal alsmede het walking-football, de wijze waarop Graaf Willem II VAC – zonder poespas of gedoe – geleidelijk aan is gegroeid en de wekelijkse lokale voetbalberichtgeving via social media.
U zult het met mij eens zijn dat als men iets koestert dit over het algemeen positieve ontwikkelingen betreft. Laat ik nu eens teruggaan naar veertig tot zestig jaar geleden – een Haagse voetbalperiode waar op de website van Rob Pronk full continue op wordt ingezoomd of via interviews door Haaglandenvoetbal of Hethaagsamateurvoetbal met Haagse voetbaliconen wordt teruggekeken. Al mijmerend kom ik dan op een flink aantal zaken die ik koester of wellicht al dan niet mis. Heeft u even?
Uiteraard koester en mis ik de wedstrijden in de hoofdklasse van de HVB. Dat waren derby’s waar de eerste de beste Britse amateurvoetbalvereniging jaloers op geweest zou zijn. Wat te denken van HVB-hoofdklassewedstrijden tussen het De Valkeniers van Aad de Mos en sportvereniging Flamingo’s op het Prinses Irenepark of de Lange Kleiweg in 1976. Ja dat was de in de tijd dat o.a. RVC, Rijswijk, DVJ en NIVO hun trainingen en thuiswedstrijden gewoon op het prachtige sportpark aan de Schaapweg afwerkten. Op nog geen 300 meter lagen de voetbalvelden van De Adelaars en TEDO. Of de wedstrijden tussen Paraat en W.I.K. aan de van Brienenlaan of in het Zuiderpark – in die periode van een pittig niveau. Sinds 2009 bivakkeert de oude Paraat-kern bij W.I.K. Wie had dit in 1975 kunnen bedenken? 1975 het jaar dat Paraat, VVM (Maasstraat), ESDO op een locatie speelde waar heden ten dage paarden draven, de ESDO-kantine en een dug-out nog steeds vanaf de weg te bewonderen zijn en de eigenaar in 2025 heeft besloten de voormalige voetballocatie als landgoed te koop aan te bieden. Hierbij is de kopende partij blijkbaar contractueel verplicht om de voormalige opstal met de grond gelijk te maken. Die ESDO kantine en kleedkamers zijn – evenals de clubhuizen van VVM en Paraat rondom 1970 – overigens nog een veelheid aan kantines of clubhuizen – grotendeels door clubvrijwilligers opgebouwd. Clubvrijwilligers dat zijn de mensen die wij allen moeten koesteren en zuinig op moeten zijn – die wil je toch niet missen. Dit lijkt me logisch, echter ik kan me niet aan de indruk onttrekken dat het respect voor deze groep hier en daar kan worden geoptimaliseerd.
Uiteraard koester ik de wedstrijden van het Haagse afdelingselftal – ook wel het HVB-elftal genoemd. Reken maar dat al die geselecteerden konden voetballen. Dat in Hoorn behaalde kampioenschap van Nederland zal niet worden vergeten – wordt voor altijd gekoesterd. Mochten wij als Haagse kampioenen in december 1987 op het jaarlijkse Haagse Sportgala verschijnen. Wie waren wij? Het betrof de boomlange keepers Eric Plugge van GONA en Claus Heystek van ESDO. Verder H. Werkman van GONA, Freko Bohla van Takdier Boys – later Toofan, Leo Boer van SEP, Marcel Boer van Oranjeplein, M. Buitenhuis van VCS zaterdag, Rini Toet en Paul Sieck van W.I.K., Hugo Lochtenberg van Triomph, Alex Wicklert, Alex Cairns, Frank Nelemans en Arjan van Sliedrecht van PDK zaterdag, Marcel Besse en Nico Kreunen van Full Speed. Dat Arjan van Sliedrecht tegenwoordig als algemeen voorzitter van onze hoogst spelende amateurvoetbalvereniging fungeert is wat mij betreft niet vreemd. Het is altijd al een spitsspeler geweest die met zijn veelheid aan doelpunten een team of club op sleeptouw heeft genomen. Hugo Lochtenberg is nog jarenlang speler/trainer van Triomph geweest, Leo Boer en Marcel Besse ontmoet je nog steeds bij hun Delftse voetbalverenigingen terwijl Eric Plugge een Zoetermeers korfbalteam op hoog niveau begeleid en zijn hand er niet voor omdraait om aan een lange afstand loop deel te nemen.
Vanaf nu probeer ik de column niet vanuit mijn eigen ervaringen in te vullen – laat ik het algemener houden. Laat mij beginnen met het Haags KNVB-elftal, dat zou toch iedere Haagse voetballiefhebber moeten missen. Het blijft toch opmerkelijk dat ergens in de jaren tachtig de stekker zondermeer uit ons lokale KNVB-elftal werd getrokken – een groot gemis. Wie pakt de draad weer op? Neem bijvoorbeeld het Haagse amateurelftal uit 1973 waarin van Bergenhenegouwen, Beije, Dekker, Gerritzen, v.d. Mark, Hazelnet, Hop, Mittelberg, Noordam, Olsthoorn, de Vries, van der Toorn, Visscher, Zwamborn en Westgeest het Haagse KNVB-voetbal vertegenwoordigden. Dat waren bepaald geen koekenbakkers – bent u er wellicht mee bekend bij welke voetbalclub deze iconen destijds voetbalde? Ik weet het wel, maar laat het even aan u over.
Het Haagse KNVB-elftal alsmede het HVB-elftal speelden jaar in jaar uit een veelheid aan wedstrijden. Kunt u zich daar nog iets van herinneren? Dat waren voetballers die in hun voetbalperiode veelvuldig in de allerlei dagbladen zoals de Haagsche Courant, het Binnenhof of het Vaderland werden beschreven. Ik koester die krantenknipsels waaruit een veelheid aan columns beschreven kunnen worden. Zo ook het verslag van het Haagse dames en herenteam inzake een trip naar het Europese voetbalkampioenschap in Duitsland in 1988. De veelheid aan (freelance) journalisten schoten in die decennia alle kanten op. De knowhow inzake het Haagse voetbal lag destijds op een hoog niveau. Al was het alleen maar omdat alle afdelingen werden beschreven en van alle seniorenafdelingen de uitslagen wekelijks – op maandag – op de daartoe betreffende sportpagina’s konden worden teruggevonden.
Laat ik eerlijk zijn, die afkeuringslijsten van vroeger mis ik niet echt. Richting sigarenzaak fietsen in de wetenschap dat het toch wel afgekeurd zou zijn. Als die afkeuringen mis ik echt niet – kan ik niet koesteren.
Wij hebben de tijd meegemaakt dat er nog zonder scheendekkers kon worden aangetreden, dat als de scheidsrechter van dienst vond dat een speler over de schreef ging de naam van de speler in het boekje van de leidsman werd genoteerd – er was nog geen sprake van rode en/of gele kaarten, dat een terugspeelbal gewoon nog door de keeper mocht worden opgepakt en dat de buitenspelregel en het maken van hands voor alle partijen minder gecompliceerd kon worden uitgelegd. Die hedendaagse buitenspelregel had van mij niet gehoeven, de onduidelijkheid inzake de handsbal in het strafschopgebied zal iedereen als kiespijn kunnen missen. Het zal voor iedereen duidelijk zijn dat wij allen het uitgebreide scheidsrechterskorps o.a. in de jaren zestig, zeventig en tachtig hadden moeten koesteren. Tegenwoordig mag men blij zijn als er in de reserve 3e klasse van de KNVB een neutrale scheidsrechter beschikbaar is.
Velen zullen de goed bezette toernooien om de Harry de Hartog-beker op het Laakkwartier-terrein koesteren, in de jaren zestig tot 1977 stonden daar duizenden toeschouwers langs de lijn. In 1977 verhuisde De Ooievaars naar Rijswijk en werden de Harry de Hartog toernooien aldaar gespeeld – nauwelijks toeschouwers. Mooie tijd – ook toen het Zuiderparkelftal de eindstrijd winnend wist af te sluiten. Dat was in de periode dat van elke Zuiderparkclub spelers werden geselecteerd, het betrof spelers van ADO-amateurs, HDV, W.I.K., Triomph, VVP, RAVA en HPSV. Dat waren echt geen koekenbakkers. De Harry de Hartog-beker kunt u tegenwoordig in het museum van Rob Pronk bewonderen. Trouwens een echte Haagse voetballiefhebber doet er goed aan dit museum te bezoeken en te koesteren. Voetbalshirts van een veelheid aan onze (voormalige) voetbalverenigingen sieren de wanden. Vaantjes – voetbalspeldjes – foto’s – bokalen – er is van alles te bezichtigen. Mocht u de diepte in willen gaan dan adviseer ik de tijd te nemen om de boekenkast intensief te bekijken. Alle voetbaldocumentatie is per voetbalvereniging in volgorde van het alfabet te bewonderen en te koesteren. Dit wilt u niet missen, al zou het alleen maar zijn om een deel van de geschiedenis van uw voetbalvereniging(en) terug te lezen – dit kan trouwens ook via de website van Dehaagsevoetbalhistorie. Wellicht kunt u nog zaken teruglezen over bijvoorbeeld de Haringserie, internationale jeugdtoernooien, de oprichters van uw vereniging, voetbalkampen of reisjes, wedstrijden aan de Buurtweg, de Duinlaan, het Prinses Irenepark, aan de Hoornbrug, op Filmstad, te Kijkduin, aan de Leyweg, in het Zuiderpark, te Escamp, de Schimmelweg, van Vredenburchweg, bij Laakkwartier, Het Kleine Loo, de voetbalvelden te Voorburg, Wassenaar, Leidschendam, Delft, Zoetermeer, Nootdorp, Pijnacker, het Westland, etc. Er is zoveel om positief op terug te kijken, te koesteren dus. Gewoon doen – niets mis mee. Er zijn mensen die roepen “heb je hun weer met hun vroeger” – gewoon accepteren. Elke tijd heeft wel iets, echter terugkijken is wellicht eenvoudiger dan objectief de huidige stand van zaken beschouwen. Of wordt het tijd dat wij 60plussers objectiever terugblikken?
Natuurlijk, veteranentoernooien worden nog steeds georganiseerd. In de jaren zestig en zeventig was het aantal 35plus-toernooien bijna niet te overzien. Daar waar mogelijk werden dit soort toernooien tot eind juni georganiseerd – altijd 11 tegen 11 – op een heel speelveld. In die tijd werd – zowel voor de jeugd als voor de veteranen – een veelheid aan paastoernooien geregeld. In de zomerperiode een veelheid aan kroegentoernooien en wat te denken van het zogenaamde bedrijfsvoetbal. Natuurlijk een veelheid aan voetbalvelden was vanwege het onderhoud door de Gemeente in de zomer niet te bespelen, echter op Ockenburgh kon bijna altijd worden gevoetbald. Er waren genoeg voetballers die zomers wilden voetballen, echter de velden waren ingezaaid – het echte voetbaldier werd hier niet blij van. Die koesterde die zomerstop niet.
Op 1 januari en in het eerste weekend van 2026 zullen – als vanouds – nieuwjaars wedstrijden worden gespeeld. Altijd leuk die wedstrijden tussen de voormalige voetbalhelden en het huidige vlaggenschip. Dit zijn wedstrijden om te koesteren, al zou het alleen maar zijn om in de derde helft voetbalverhalen van vroeger op te rakelen – hier en daar wellicht enigszins overdreven – wat maakt het uit. Per voetbalvereniging zullen de verhalen over hun kampioenschappen, degradaties, feesten, trainers, trainingen op het strand – op straat of op een parkeerplaats, sterspelers, derde helften, oefenwedstrijden tegen grote clubs, wedstrijden om de HVB-beker, dat wij zelf onze kleding nog moesten aanschaffen en de te heet gewassen voetbalbroekjes die op heup en dijbeenhoogte veel overeenkomsten met de hedendaagse schaatspakken hadden, de toto of de voetbalpoule, voormalige bestuurs- en commissieleden en de huidige stand van zaken binnen de club worden besproken. Ik kan niet wachten – aanstaande zondag is het weer zover. Die nieuwjaars wedstrijd koester ik al jaren – ik ben benieuwd welke verhalen dit keer uit de hoge hoed worden getoverd.
Rini Toet
30-12-2025
