Uiteindelijk begon voor mij alles inzake het formele voetbal ooit als tienjarige in 1967 bij voetbalvereniging W.I.K. uit het Haagse Zuiderpark. Ik speelde er samen met mijn tweelingbroer mijn eerste wedstrijden bij de pupillen – niet op halve of kwart veldjes – gewoon op een heel veld met pupillenlatten en korte corners. Het was de tijd dat er nog met een linksbinnen en een rechtsbinnen werd gespeeld. Aangezien ik deze week absoluut wilde achterhalen op welk niveau wij destijds speelden ben ik zo vrij geweest het seizoen 1967-1968 nauwlettend onder de loep te nemen – een onderzoek waarin ik de afgelopen dagen een veelheid aan publicaties ben tegengekomen. Feiten die ik met relaties naar het heden zo goed als mogelijk in deze column heb geprobeerd te verwerken.
Tijdens het seizoen 1967-1968 werd bekend dat de Hsv VUC, toen spelend aan de Schenkkade op misschien wel de mooiste locatie ooit in Den Haag, haar complex moest gaan verlaten ivm kantorenbouw. (foto Bob Rijpstra)
Om te beginnen heb ik vastgesteld dat wij met de W.I.K.-pupillen in poule 14 met tegenstanders als VELO 6, BTC, CWP, Triomph, Loosduinen, Zwart Blauw en RVC 5 waren ingedeeld. Daar waar ik als jong ventje dacht dat wij op het hoogste niveau speelden daar is mij inmiddels duidelijk geworden dat wij gewoon ergens in de middenmoot speelden – er waren destijds 26 pupillen-poules van toepassing. Vanaf 1967 speelden wij dus bij W.I.K. – kijk waar wij nu staan. Op maandagen en vrijdagen trainen wij als ‘wandelende voetballers’ van 10.30 tot 12.00 uur op het hoofdveld van SVV Scheveningen en op vrijdagen op het voor ons zo vertrouwde W.I.K-veld van 10.00 tot 11.30 uur. Nog steeds lid van W.I.K., echter tevens van SVV Scheveningen alwaar mijn vader ergens begin jaren vijftig nog in het eerste elftal heeft gespeeld. Dat hij in 1954 overstapte naar de zwart/witten van W.I.K. was op zich niet vreemd, zijn zwager W.I.K.-icoon Joop van Nieuwkerk maakte daar immers deel uit van het (jeugd)bestuur en speelde in de selectie.
De columns van Rini Toet worden mede mogelijk gemaakt door “BeDe Kamerverhuur”
Voordat wij destijds in competitieverband mochten gaan voetballen had de KNVB en dus ook de HVB het verplicht gesteld dat iedere speler moest worden gekeurd. Op zich niets mis mee, echter wat ik in 1967 niet wist en sinds kort wel mee bekend ben is dat men vanuit het sportkeuringsbureau het grote aantal te keuren voetballers niet aankon. Het was dus noodzaak dat je er op tijd bij was om te worden gekeurd – zonder keuring geen identificatiebewijs en kon er helaas niet worden gevoetbald was de regel. Dat die sportkeuring – destijds voor mij in een pand aan de Bierkade – nauwelijks iets voorstelde – tien diepe kniebuigingen en het meten van de bloedruk, kan ik mezelf nog goed voor de geest halen – dat was dus makkelijk verdiend.
In 1966 besloot het bestuur van de Haagse Voetbal Bond een extra afdeling tussen de KNVB en de 1e klasse HVB – de zogenaamde Hoofdklasse – samen te stellen. Dit betekende derhalve dat die standaardelftallen die aan het eind van het seizoen 1966/1967 in de 1e klasse HVB in de top van hun afdeling eindigden aangevuld met KNVB-degradanten in de nieuwe aantrekkelijke afdeling konden strijden voor een plek in de grote KNVB – dit werd uiteindelijk een enorm succes. Tijdens het seizoen 1967/1968 speelden de standaardelftallen van BTC, Concordia, Cromvliet, Full Speed, GDS, GSC, NIVO, Oranje Blauw, Postalia, de Valkeniers, VDS en VVP in die uiteindelijk uitermate aantrekkelijk Hoofdklasse. Inzake de zaterdag HVB was men vanuit de bond nog niet zover een Hoofdklasse in te delen. Het zou mij niet verbazen als men dit zondag project als een soort van pilot heeft beschouwd. Eerst even aankijken hoe het bevalt zal het credo zijn geweest. Dat een zaterdag HVB-Hoofdklasse uiteindelijk nog een paar jaar op zich heeft laten wachten verbaasd mij enigszins – het is echter niet anders. Dat van die eerste HVB-Hoofdklasse BTC, Cromvliet, NIVO, Oranje Blauw, de Valkeniers en VDS niet meer bestaan is voor elke Haagse voetballiefhebber overduidelijk. GDS en VVP (VVP en RAVA moesten in 1996 weg uit het Zuiderpark – AV Sparta gebruikt nog immer een deel van de opstal die door VVP en RAVA is achtergelaten) zijn in 1997 een succesvolle fusie aangegaan – sv Erasmus is nog steeds een actieve voetbalclub zeg maar gerust een belangrijke speler binnen het Haagse amateurvoetbal en speelt op het oude GDS-complex – geweldig dus. Postalia is in 1999 verhuisd naar het complex van OSC het jaar dat men verder ging als fusieclub Haagse Hout. Postalia verliet het complex alwaar men een prachtig clubgebouw en kleedkamers achter moest laten. De fraaie opstal wordt tot op de dag van vandaag gebruikt door hardloopvereniging The Hague Road Runners. Toen ik dit complex onlangs bezocht viel het mij direct op dat de oude Postalia-ballenvangers – samen met het nodige groen de grens tussen het huidige terras van de hardloopvereniging en de zo noodzakelijk golfbaan – gewoon zijn blijven staan. De vier kleedkamers zijn omgebouwd naar één grote heren en één ruime dameskleedkamer. Voor het overige is er sinds 1999 weinig veranderd – althans de voetbalvelden liggen er helaas niet meer! Er zijn overigens wel meer voetbalvelden omwille van golfbaanprojecten verdwenen – helaas niet alleen aan de Buurtweg. Ook de velden van SOA en Nationale Nederlanden moesten wijken. Van GSC is bekend dat deze voetbalvereniging in 1995 is samengegaan met ESDO. GSC/ESDO werd in 2012 gedwongen te verhuizen, echter van de GSC-leden uit 1967 zullen er naar alle waarschijnlijkheid geen families lid van het huidige GSC/ESDO zijn. Dat is duidelijk – daar waar GSC in 1967 haar thuiswedstrijden speelde daar is wederom een sportlocatie vervangen door prachtige woningen. Dat is nu exact het kardinale punt – een veelheid aan voetballocaties is vervangen door woonwijken en golflocaties. Inderdaad nieuwe woonwijken zijn dringend noodzakelijk, echter de veelheid aan golflocaties mijns inziens absoluut niet. Het is maar hoe je het bekijkt – de keren dat ik heb vastgesteld dat er nauwelijks mensen op de golfbanen aanwezig zijn, zijn niet te tellen. Zou het niet handiger zijn geweest de golfverenigingen wat groter te maken? Hoeveel kleine voetbalverenigingen hebben hun biezen moeten pakken omdat de velden onder bespeeld zouden zijn? Denk u daar maar eens over na!
Voeg daaraan toe dat in 1968 de eerste plannen inzake het aanleggen van de Utrechtse Baan de wereld in werden geslingerd en dat de groene velden alsmede de ‘wondertent’ van VUC derhalve moesten wijken voor een betonnen infrastructuur waarop heden ten dage activisten allerlei capriolen uithalen dan is het verdomd lastig om te beseffen dat op deze locatie voetbalhelden als Faas Wilkes, Abe Lenstra en Carol Schuurman namens het Nederlands voetbalelftal hun voetbalkunsten hebben getoond en na een op hen begane overtreding op het veld lagen te rollen – altijd beter dan die betonnen tapijtplakkers van de laatste jaren.
Niet onvermeld mag blijven dat de in het seizoen 1967/1968 bloeiende Duinlaan-voetballocatie door een prachtige wijk is vervangen en dat de velden van CWP aan de Muurbloemweg, de Adelaars en TEDO aan de natuur zijn teruggegeven – zo kan ik nog wel even doorgaan.
In de sportkroniek van 31 juli 1967 werd ingezoomd op dat moment geldende alsmede nieuw ingevoerde spelregelwijzigingen – zie onderstaande items waaruit blijkt dat er door de decennia heen veel is gewijzigd. Het betreft een tijdsbeeld waarbij moet worden aangetekend dat er jaarlijks spelregelmutaties van toepassing zijn.
In de diverse sportkronieken van 1967/1968 kan een veelheid aan informatie over zowel onze KNVB als HVB clubs worden teruggelezen. Door de decennia na 1967 heen is een veelheid voetbalverenigingen verdwenen. Overigens niet alleen als gevolg van een tekort aan voetballende leden, echter tevens vanwege wanbeleid of gewoonweg pech – laat dat duidelijk zijn. Ik geef hierbij een opsomming van Haagse regio KNVB alsmede HVB-clubs in 1967 en laat het aan u – als lezer – over om te concluderen hoe e.e.a. bij welke voetbalclub is verlopen, ook bij nog bestaande clubs.
Zondag HVB: GSC, VDS, Cromvliet, de Valkeniers, GDS, Full Speed, NIVO, Concordia, VVP, Postalia, BTC, Oranje Blauw, WVS, VOGEL, SEP, DHBRK, de Jagers, DUNO, TEDO, DWO, SOA, Voorburg, Juventas, Maasstraat, Te Werve, SVH, W.I.K., OSC, Den Hoorn, Marathon, NLS, Triomph, Groen Wit ’58, Taurus, RKSVM, DVC, Toofan, Chez Boys, de Adelaars, VVOG’62, Gentex Boys, Felicitas, RCDH, LVSJ, CWP, DHB, Steeds Voorwaarts, FC Den Haag ’65, GRVC, HWS, DZS, Dynamo’67.
Zaterdag HVB: DEVJO, DSO, Duinoord, Honselersdijk, HPSV, de Jagers, KTB, RAS, Semper Altius, SV’35, SVPTT, Wassenaar, Alto, Blauw Zwart, DHBV, GDA, Graaf Willem II Vac, NLS, OSZ, Provincie ZH (PZH), SEV, VELO, CWP, DvJ, Ec-So, Escher Boys, GGB, KMD, KSD, Nootdorp, PGS, SVGEB, AVA’45, Bizon, DORR, DSVP, MvM, Quick Steps, VCS, Voorburg, Te Werve, Wilsonmeters, Arentsburg, ASSO, ESC, GONA, v.d. Heem, Den Hoorn, HTSV, PVS, SVGW, Tonegido, VOG.
Zondag KNVB: VUC (1e klasse KNVB, destijds hoogste amateurniveau), 2e klasse KNVB: Laakkwartier, ODB, HBS, RVC, Blauw Zwart, DHL, Quick, RKAVV. 3e klasse KNVB: HMSH, Graaf Willem II Vac, RKDEO, Oranjeplein, Naaldwijk, VELO, Westlandia, RAVA, Wilhelmus, ADS, VCS, Celeritas, ESDO, Kranenburg, Wassenaar. 4e klasse KNVB: BMT, BEC, Verburch, Paraat, de Postduiven, Scheveningen, GDA, VIOS, PDK, Hoek van Holland, DHC, Vredenburch, GONA, Rijswijk, Delfia, HDV, Archipel, Tonegido, Quick Steps, Westerkwartier, Spoorwijk, DSO, de Ooievaars, Lenig en Snel, Texas, Wit Blauw, Oliveo, de Flamingo’s, Zwart Blauw, Wippolder en Duindorp sv.
Zaterdag KNVB: 2e klasse KNVB: Gravenzande SV, 3e klasse KNVB: Loosduinen, Die Haghe, CSVD, Scheveningen, JAC, Monster. 4e klasse: DUNO, Ornas, Hoekse Boys, MVV’27, Maasdijk, ’s-Gravenzande, De Lier, Naaldwijk.
Uit deze overzichten blijkt dat diverse voetbalverenigingen zowel over een zaterdag als een zondagafdeling beschikten. Daarnaast kan worden geconcludeerd dat bij de zondag KNVB-amateurs nog geen hoofdklasse van toepassing was.
Via de sportkroniek van april 1968 heb ik kunnen vaststellen dat zowel de HVB als de KNVB er een afzonderlijk kantoor, respectievelijk op de Suezkade en op de Verlengde Tolweg, op na hielden. Ik heb nooit geweten of beseft dat men de Haagse clubs vanuit twee kantoren heeft bijgestaan – was er sprake van twee administraties? Kan iemand mij uitleggen waarom er een afzonderlijk KNVB-kantoor op na werd gehouden, dit terwijl de KNVB reeds in 1965 in het KNVB-sportcentrum te Zeist was neergestreken. Daarnaast heb ik vastgesteld dat er in 1968 eindelijk over zaalvoetbal werd nagedacht, dat er jaarlijks sprake was van zomeravondvoetbal en/of bedrijfsvoetbal, dat jeugdvoetballers speciale toernooien inzake de poliobestrijding toernooien speelden en op die manier geld inzamelden, dat VUC als hoogst spelende Haagse amateurvoetbalvereniging uit de 1e klasse KNVB degradeerde, dat Laakkwartier op de 2e plaats in de 2e klasse KNVB eindigde, dat Holland Sport naar de eredivisie promoveerde, dat het B-elftal van ADO kampioen werd en in een beslissingswedstrijd voor het algehele kampioenschap door het B-elftal van Feyenoord met 5-2 werd afgetroefd, dat de ADO-profs de KNVB-beker na een overwinning op Ajax in de finale wisten te winnen, dat Oliveo een nieuw veld kreeg, dat het complex van Celeritas geheel werd opgeknapt en feestelijk werd heropend, dat OSC een nieuw complex aan de Vlamenburg mocht openen, dat HVV hun gerestaureerde terrein in gebruik kon nemen, dat er op 25, 26 en 31 december gewoon – weliswaar beperkt – werd gevoetbald, dat ADO voor reizen naar Indonesië en Canada werd uitgenodigd, dat er diverse jeugdselectiewedstrijden werden georganiseerd, dat de contractspelers van ADO vrij van contributie mochten gaan spelen, dat Quick inzake het Zilveren bal toernooi HVV uitschakelde, dat er in onze regio een veelheid aan toernooien werd georganiseerd, dat Triomph veertig jaar bestond, dat beenbreuken en andere lichamelijke ongemakken gewoon werden gepubliceerd, dat Coventry het ADO-jeugdtoernooi winnend wist af te sluiten, dat er gewoon nog jaarlijks voor de HVB-beker werd gestreden, dat de KNVB/HVB best wel duidelijk inzake overschrijvingen en wat te doen bij beslissingswedstrijden was, dat inzake te plannen voetbaltoernooien toestemming bij de KNVB/HVB moest worden aangevraagd, dat HBS binnen een paar jaar van Houtrust naar het huidige complex zou verhuizen en dat RKAVV nadat Siem Bolleboom naar Holland Sport was gegaan in 1968 degradeerde.
Na al die berichtgeving uit het seizoen 1967/1968 kan ik niet anders concluderen dan dat er heel veel is veranderd. De KNVB heeft alle voetbalbonden gecentraliseerd en regelt tegenwoordig alles vanuit Zeist. Moet wel aan worden toegevoegd dat er plannen zijn om na zestig jaar naar een andere – grotere – locatie te verhuizen. De toekomst zal het uitwijzen, ik neem aan dat dit zal samengaan met een contributieverhoging voor alle bij de KNVB aangesloten leden. Het zaalvoetbal heeft vanaf de jaren zeventig een enorme groei ondergaan, VUC doet dit seizoen mee voor promotie naar de 4e divisie, Laakkwartier probeert met een jong elftal het hoofd in de 3e klasse KNVB boven water te houden, Holland Sport werd in de jaren zeventig de nek omgedraaid, het B-elftal van ADO zou nu ADO Den Haag O21 moeten zijn en neemt op dit moment een knappe 2e positie achter Feyenoord O21 in, Oliveo speelt haar wedstrijden op een prachtig complex, Celeritas is na een aantal verhuizingen geland op het fraaie voetbalcomplex aan de Schaapweg – is nu RVC/Celeritas, OSC speelt na de fusie met Postalia als Haagse Hout nog steeds op de Vlamenburg, HVV speelt nog immer op de voor deze voetbalvereniging zo bekende locatie en zal binnen afzienbare tijd beslissen of het naast het HVV gelegen tennispark kan worden gekocht om aldaar extra voetbalvelden aan te leggen. Een aantal HVV-jeugdelftallen speelt op dit moment noodgedwongen op de velden van KSD/Marine. Van ADO Den Haag is bekend dat tegenwoordig met name jeugdelftallen grote reizen voor internationale jeugdtoernooien maken. Het befaamde Zilveren bal toernooi wordt al jarenlang niet meer georganiseerd, Triomph bestaat niet meer, kwetsuren worden i.v.m. de wet op de Privacy niet meer zomaar gepubliceerd, het ADO-jeugdtoernooi is een stille dood gestorven, dit is tevens voor het toernooi om de HVB beker van toepassing, jeugdwedstrijden voor de Haagse jeugd worden niet meer georganiseerd, voetbaltoernooien worden niet meer bij de KNVB aangemeld, HBS speelt sinds 1969 naar volle tevredenheid op Sportpark Craeyenhout en RKAVV speelt haar wedstrijden in de 4e divisie. Hierbij is het de vraag of vroeger alles beter was voor mij niet echt beantwoord, echter één ding is zeker. De KNVB heeft met een tien jaar geleden aangevangen proces het beleid om alle West II standaardelftallen op zaterdag te laten spelen hoe dan ook gerealiseerd en hiermee het ooit zo sterke zondagvoetbal behoorlijk de nek omgedraaid. Qua sfeer en beleving is hiermee een negatieve voetbaltrend ingezet – een voetbalentourage die in 1968 toch echt beter was.
Dit alles overziend denk ik dat wij van het Haagse voetbal blij moeten zijn met het jaarlijks door Rob Pronk georganiseerde Haagse voetbalhistorie toernooi. Dat dit evenement afgelopen jaar bij Duindorp sv werd georganiseerd en in juni 2025 wederom op Houtrust wordt georganiseerd is hoopgevend. Dat Duindorp sv tijdens het seizoen 1967/1968 haar wedstrijden aan de Albardastraat (RAS en ODB) speelde zal bij velen onbekend zijn, dat de jeugd van Duindorp op Ockenburgh speelde nog meer. Dat er op Ockenburgh in vergelijking met 1967/1968 slechts drie voetbalverenigingen zijn overgebleven is de realiteit – dat in 1967 van de drie huidige bewoners alleen Toofan reeds op Ockenburgh speelde zal vraagtekens oproepen. En die Haghe en PGS/Vogel dan? Laat het duidelijk zijn dat Die Haghe bij VIOS (nu BMT) speelde en PGS en VOGEL als afzonderlijke voetbalverenigingen aan de Genemuidenstraat. Ja, er is sinds 1967/1968 veel veranderd – kijk alleen maar naar het aantal overgebleven voetbalvelden- en verenigingen op Ockenburgh.
Rini Toet
20-11-2024