01. Naam?
Mario van der Ende (Den Haag, 28 maart 1956)
Op 4 augustus 1986 fluit Mario van der Ende de oefenwedstrijd tegen het grote Ajax van trainer Johan Cruijff. Deze wedstrijd werd gespeeld op een maandagavond voor ± 5000 toeschouwers en eindigde in 0-3 (ruststand 0-1, 2x van Basten, 1x Bosman). Op de voorgrond, in het kopduel, zien we v.l.n.r. John Bosman, Rob Dorlas en Wim Schaap. Op de achtergrond v.l.n.r. Frank Rijkaard, Arnold Muhren, scheidsrechter Mario v.d. Ende, Goof Metaal en Egmond Blinker. Alle foto’s in dit item komen uit het privéarchief van Mario van der Ende. De auteurs en medewerkers hebben al het noodzakelijke in het werk gesteld om mogelijke rechthebbenden van foto’s te achterhalen. Aan de publicatie van foto’s in dit item kan daarom op geen enkele wijze aansprakelijkheid noch verantwoordelijkheid voor de mogelijke gevolgen van plaatsing van foto’s worden gesteld. Mocht u als rechthebbende fotograaf uw foto hier alsnog terug zien en daar bezwaar tegen hebben, neem dan contact met ons op en dan verwijderen wij de foto.
Het item “De 15 vragen aan” wordt mede mogelijk gemaakt door Bolman Cleaning Services BV
02. Bij welke club(s) gevoetbald?
GONA (van 7de tot 11de jaar)
Hsv ADO (van 11de tot 21ste)
03. Wat was je voor een voetballer en wat was favoriete positie in het veld?
Een echte liefhebber met tactisch inzicht en functionele techniek. Die net als tientallen ADO-jeugdspelers dacht aardig tot goed te kunnen voetballen totdat Tscheu La Ling, Martin Jol en John Dusbaba zich in Het Zuiderpark aanmeldden. Dat trio was kwalitatief lichtjaren vooruit op hun leeftijdgenoten. Wij wisten vanaf die dag gelijk waar we stonden. Favoriete positie: dat heet tegenwoordig “spelen op 10”.
04. Wanneer begonnen als scheidsrechter en wat was de rede dat je wilde gaan fluiten?
In 1977 begonnen. Ik was 20 jaar en werd gevraagd de veteranenwedstrijd ADO – UVS (bij 4 graden, in de stromende regen) te fluiten. Ik trok een trainingspak aan, leende een fluitje van jeugdleider Aad Schouten en ging zonder enige arbitrale bagage aan de slag. Oud-ADO eerste elftalspelers, die nog steeds hun mondje goed konden roeren, als: Theo Timmermans, Herman Choufoer, Willem Koek, Joop Eversteijn, George van Rosmalen, Huub Scherpenisse en Jan van Beek speelden mee en hadden sinds drie jaar eindelijk een keer geen commentaar op de leiding. Toen ik na afloop onder de douche stond dacht ik: dit kan ik en past bij mij. Drie weken later heb ik me opgegeven voor de scheidsrechterscursus op het toenmalige HVB-bondsbureau aan de Suezkade met cursusleiders Bob Balkema en Chris Meijer jr.
Op 4 september 1977 leidde ik mijn eerste officiële wedstrijd in de reserve vierde klasse D van de KNVB afdeling Den Haag (Oranjeplein 5 – ESDO 4 uitslag: 7-1).
Als scheidsrechter had ik het spel goed door, een goede spelregelkennis en had ik veel profijt van mijn ooit behaalde B-trainersdiploma (redactie: Mario was ook (jeugd) trainer bij ADO, Westerkwartier, VUC en RVV Rijswijk). Daarnaast ik kon mij goed aan uiteenlopende situaties aanpassen, duidelijk communiceren en het verschil tussen hard en gemeen spel onderscheiden.
Mario van der Ende van HVB scheidsrechter (links) tot internationale top arbiter (rechts)
05 Wat was zowel als voetballer als scheidsrechter je absolute hoogtepunt in je voetbalverleden?
Bij ADO ben ik in elftallen waarin ik speelde zo’n zes keer kampioen geworden (niet echt bijzonder, omdat in die periode wel tien ADO-jeugdelftallen per seizoen kampioen werden).
Als scheidsrechter de twee WK-deelnames (1994 en 1998) en een onvergetelijk moment in oktober 1997 na de WK-kwalificatie-interland Italië – Engeland. De wedstrijd in Rome eindigde in 0-0. Na afloop kwamen de beide coaches Cesare Maldini en Glenn Hoddle mijn kleedkamer binnenlopen samen met de Italianen Paulo Maldini, Angelo de Livio en Dimitreo Albertini en de Engelsen David Seaman, Paul Ince en Paul Gascoigne. Iedereen plofte uitgeput in de lederen banken die in de immens grote kleedkamer stonden. Ik vroeg grensrechter Jan Dolstra snel wat flessen uit de overvolle koelkasten te pakken en de glazen in te schenken. Het samenzijn duurde zo’n tien minuten maar als één keer de driehoek trainers, spelers en arbitrage een eenheid vormde was dat hét moment.
06. Dieptepunt als voetballer en als scheidsrechter?
De meest vervelende periode heb ik eind 1999, begin 2000 meegemaakt. Er werd een tumor in mijn keel ontdekt waaraan ik intensief en zeer deskundig ben behandeld. Hierdoor werd mijn actieve loopbaan een half jaar onderbroken en moest ik een aantal bijzonder mooie aanstellingen die mij in het vooruitzicht waren gesteld voorbij laten gaan. Sinds die periode ben ik heel anders tegen de wereld aan gaan kijken, mij nog meer gaan realiseren hoe betrekkelijk veel zaken zijn en hoe belangrijk goede gezondheid is.
07. Welke naam komt er direct bij je naar boven als je aan je voetbalverleden denkt?
Voetbal: Rob Baan. ADO’s jeugdtrainer die van elke training een feestje maakte en zijn tijd ver vooruit was. Rob zorgde er jaren later in zijn functie als directeur voetbalzaken van de Australische Voetbalbond ook voor dat ik nog twee seizoenen in Australië heb mogen werken. Een fantastische ervaring.
Scheidsrechter: De Italiaanse oud-topscheidsrechter Paolo Casarin. Ik maakte hem mee als FIFA-commissielid toen ik nog actief floot. De ideale sparringpartner met verstand van zaken. Twee voetbalzielen één gedachte.
08. Hoe kijk je terug op het fluiten in de toenmalige HVB Klasse?
De Haagse Voetbal Bond was voor jonge en/of beginnende scheidsrechters de beste leerschool met al die clubs van divers pluimage. De zogenaamde kakclubs, elftallen met mannen van de gestampte pot en tientallen verenigingen met verschillende culturele achtergronden zorgden voor wekelijks afwisselende affiches en de typische keiharde, cynische Haagse humor en kapsones plus het constant voeren, zuigen en afbluffen binnen de lijnen waren onmisbare opleidingselementen. Je moest jezelf als scheidsrechter elk weekend aanpassen en als een gladiator in een arena proberen overeind te blijven. Daarbij strekte kennis, niet alleen van het spelregelboek maar zeker ook die vanuit de medische encyclopedie tot aanbeveling.
Dagblad Het Vaderland van 7 mei 1979
Wedstrijden als: Azzurri – GDCPH, De Ster – Robin Hood, WIK – HDV, ODB – Scheveningen en BTC – Kranenburg hadden vaak een hogere moeilijkheidsgraad dan Europacupwedstrijden als: AC Milan – FC Porto, VFB Stuttgart – Deportivo la Coruna of IFK Göteborg – Bayern München die ik jaren later leidde.
Uit de krant van 30 september ‘79. Mario als scheidsrechter in actie tijdens NLS – De Zwarte Schapen (uitslag 0-0)
09. Nog vrienden over gehouden uit je voetbaltijd?
Will aan de Wiel (oud-scheidsrechter) en Philip Tienhoven (die ik sinds 1963 ken, toen we in de GONA-welpen speelden) sprak ik vorige week nog. En bij Alessandro Lulli (een oud-collega bij de Italiaanse voetbalbond) zijn we vorige maand met ons gezin nog vijf dagen in Rome op bezoek geweest, Daarnaast heeft de personenlijst in mijn Iphone door al mijn voetbalcontacten bijna de limiet bereikt.
10. Wat vind je het mooiste voetbalshirt uit de Haagse voetbalhistorie?
Het traditionele rood-groene ADO-shirt.
11. Wat vind (vond) je de gezelligste kantine in de Haagse regio?
Het Westerkwartier-clubgebouw aan de Machiel Vrijenhoeklaan. Als daar de open haard werd aangestoken ontstond automatisch het ultieme huiskamergevoel.
12. Heb je nog iets met het voetbal in de Haagse regio?
Als columnist (in de maandagkrant) van het Algemeen Dagblad – Haagsche Courant moet ik uiteraard wel op de hoogte blijven.
13. Wie waren volgens jou de 10 beste Haagse scheidsrechters?
Ik heb in alfabetische volgorde de elf arbiters opgeschreven en als voorwaarde gesteld dat ik hen wel eens in actie moet hebben gezien.
John Blankenstein, Flip Buitendijk, Charles Corver, Ben Hoppenbrouwer, Dick Jol, Leo van der Kroft, Herman Kok, Hans Krouwel, Hans Melser, Lau van Ravens, Joop de Wit. In het jeugdvoetbal sprongen Ton Philipsen en Wim van Delft er ver bovenuit. Dus nogmaals voordat andere scheidsrechters zich gepasseerd voelen en mogelijk beter waren, dit zijn de scheidsrechters die ik ooit persoonlijk heb zien fluiten.
14. Stel een elftal samen met Haagse amateurvoetballers waarmee je je als scheidsrechter het niet gemakkelijk mee had.
(A) ‘Moeilijke jongens’ elftal uit Haagse-regio, samengesteld uit spelers die ik ooit floot:
Lemmy Stevens (Tonegido), Puck Hofland (De Valkeniers), Ron de Vos van Steenwijk (Wilhelmus), Martin van der Knoop (HMSH), André Lorsheijd (WIK), Marcel van Galen (HMSH), Karel Zuidema (Paraat), Ronald Telle (ADS), Jan Vink (DZS), Eus van der Berg (ODB), Gerard Durand (De Valkeniers)
(B) Beste elftal uit Haagse-regio samengesteld uit spelers die ik ooit floot.
Carlo l’Ami (Blauw-Zwart), Gerald Sandel (VCS), Rob Ouwehand (BTC), Cees Tempelaar (VCS), Leo de Caluwé (Tonegido), Aad Kila (BTC), Cees de Jong (Tonegido), Onno Sterk (VCS), André Wetzel (VCS), Victor Tebbens (VCS), Wim Looye (PDK).
Wisselspelers: Woody Louwerens (Postalia), John van den Hoogenband (VCS), Dick van der Wulp (BTC), Boudewijn de Geer (HVV), Barend van Hijkoop (Tonegido).
15. Wil je nog ergens op terugkomen wat betreft je voetbalverleden?
Het was een geweldige tijd. Het Haagse voetbal floreerde waardoor scheidsrechters zich ook goed konden ontwikkelen (met terugwerkende kracht wil ik zeker de heren genoemd bij het antwoord op vraag 14A graag nog even hartelijk bedanken).
Helaas zijn veel te veel fantastische clubs verdwenen. Veel gemeenteambtenaren die zich door de jaren heen met grondpolitiek bezighielden en amateurbestuursleden die dachten met hun club betaald voetbal in zakformaat te spelen zullen zich nog weleens achter de oren krabben als zij aan die mooie tijd terugdenken.
De optimale beleving, het actieve clubleven, de onderlinge concurrentie, het ons kent ons-gevoel en de aanwezigheid van maar liefst drie lokale dagbladen (Haagsche Courant, Het Binnenhof en Het Vaderland) die zes dagen in de week met wedstrijdverslagen, voetbalberichten en scoops volstonden, zorgden voor een unieke ambiance. Gelukkig kan de huidige generatie jaarlijks tijdens het goed georganiseerde Haagse Voetbal Historie-toernooi op het VUC-terrein en jullie website lezend nog iets van die vroegere specifieke Haagse voetbalsfeer meekrijgen.
Ook wil ik graag van de gelegenheid gebruik maken iedere lezer van deze website een voorspoedig 2023 toe te wensen!
Mario van der Ende
01-01-2023
