Een jaar of wat geleden struinde ik over Oud Eik en Duinen, een van de oudste begraafplaatsen van Den Haag, op zoek naar de laatste rustplaats van bekende (oude) Haagse mensen die voorbij waren gegaan en die een belangrijke voetstap hadden achtergelaten in de politiek en de kunsten.
Ik trof er Koen Verhoeff. Bij toeval, want ik had hem hier niet verwacht. Grafnummer 1354. Koen, overleden in Den Haag in 1989, bleek geboren in 1928, het jaar waarin voor de eerste maal een voetbalinterland integraal en rechtstreeks op de radio was te horen. Nou ja, een interland…het was dé wedstrijd van het jaar, die tussen Holland(!) en België.
In mijn Hilversumse leven heb ik Verhoeff eenmaal in het echt ontmoet. Dat was op de avond van 31 januari 1980. Het was de avond waarop koningin Juliana aan haar volk liet weten dat ze een punt ging zetten achter haar loopbaan als staatshoofd van de natie. In Hilversum hadden we een oploop verwacht voor de hekken van paleis Soestdijk. Dat viel erg tegen. Koen en ik bleken de enige belangstellenden. Hij stond, voor de televisie, urenlang aan het hek aan de Baarnse zijde, ik, namens de radio,een meter of honderd van hem verwijderd voor de ingang aan de Soesterkant.
Het was koud en regende onafgebroken. Koen had eraan gedacht om een paraplu mee te nemen. Ik niet. Zijn stem heb ik die avond niet gehoord, maar kende ik wel. Al heel wat jaren zelfs. Hij was voetbalverslaggever geweest van Sport in Beeld, later omgedoopt tot Studio Sport. Verhoeff was in 1960 een van de eerste voetbalcommentatoren van ons land. Heel het land kende zijn naam, en die van Herman Kuiphof. Zij waren de gezichten van de voetbalsport op de tv. Het leven was nog heel overzichtelijk. Uit het competitieaanbod koos de redactie een paar interessante wedstrijden. De Champions League heette nog gewoon Europacup 1 (voor landskampioenen) en verliep via een afvalsysteem. ‘We’ overleefden een ronde, maar doorgaans was het snel voorbij. Oranje kwalificeerde zich niet voor EK’s en WK’s. Toen was ‘ongeluk’ heel gewoon. Jammer! Volgende keer beter.
Toen wij thuis aan het begin van de jaren zestig televisie kregen kwam Koen onze Haagse woonkamer binnen. De tv was nog een imposant medium. In de ruim bemeten ombouw aan de achterkant zat een onzichtbaar buizenstelsel dat warm aangloeide en in staat bleek om na een wachttijd van een minuut of wat beelden te produceren op het kleine scherm aan de voorkant. In zwart-wit.
Zodra presentator Jan Cottaar of Rien Bal Verhoeff hadden aangekondigd klonk het bekende zinnetje: “Er wordt nu afgetrapt en ADO speelt van links naar rechts over uw beeldscherm”. Koen had een aparte manier van spreken. Hij legde klemtonen waar je ze niet verwachtte. “Jawel bésttte kijkers, dáttt is búitenspel, naar wij dachttténn!” Of: “Díe bal gaat naasssst. Dáttt hadden wij niet verwáchttt.” Collega Leo Driessen heeft er in de jaren negentig een paar jaar onder het alias Ab Kaashoek aardig op gepersifleerd tijdens Radio Tour de France.
Het land was verdeeld. Je was vóór Kuiphof (uit Voorburg) of vóór Verhoeff. Een middenweg was er niet. Ik was een fan van Herman. Vond hem echter, meer naturel, spontaner en was niet zo gecharmeerd van de afstreepgrapjes die Koen vooraf had bedacht om te gebruiken in zijn verslagen. Maar ondertussen was ik niet te beroerd om in mijn vriendenomgeving te laten blijken dat ik dichtbij Koen stond. “Ja, die ken ik.” Haagse bluf…
Voordat Verhoeff Hilversum bereikte werkte hij, in zijn jonge jaren, als bell boy in het befaamde Palace Hotel aan de rand van het Scheveningse Gevers Deynootplein. Of hij maar even de koffers naar de kamers van de gasten wilde brengen, vroeg mijn tante hem. Ze werkte er als receptioniste. Door haar was ik slechts één stap verwijderd van een bekende Nederlander.
Nu vind ik het jammer dat ik hem hierover nooit gesproken heb. Het had gekund, op die avond voor de poort van paleis Soestdijk. Maar ik durfde mijn post niet te verlaten. Stel je voor dat dat uit het donker van de avond onverwacht een koninklijke hoofdpersoon opdook op de plek die ik net verlaten had…
Govert van Brakel
08-03-2020
