Ik had er nog niet bij stilgestaan, echter in mijn zoektocht naar interessante Haagse voetbalinformatie besefte ik mij plotsklaps dat er in 2023 sprake is van exact 140 jaar Haags voetbal. In mijn veelheid aan columns dacht ik inmiddels wel alles geraakt te hebben, echter niets blijkt minder waar – er is nog veel te beschrijven. Deze keer wil ik graag inzoomen op de huidige – nog bestaande – Haagse voetbalcomplexen – welke verenigingen er heden ten dage spelen en – let op – welke voetbalclubs de eerste bewoners van die accommodaties waren. In deze column treft u een veelheid aan krantenartikelen aan die ik vanwege het authentieke gewoon heb overgenomen. Ik adviseer deze artikelen aandachtig door te nemen.
Sportpark De Diepput van het Koninklijke H.C. & V.V. H.V.V, niet alleen het oudste voetbalveld van Den Haag maar ook van heel Nederland!
Zoals wellicht bekend is HVV de oudste voetbalvereniging van Den Haag – opgericht in 1883. HVV speelde haar wedstrijden aanvankelijk op het Malieveld, echter in 1898 verhuisde men naar de Diepput – het prachtige complex aan de Hogenhoucklaan (was in 1898 nog de Wassenaarseweg) waarop men achtmaal landskampioen werd en heden ten dage nog immer in de prachtige geel/zwarte clubkleuren op de groene grasmat verschijnt. Wellicht is het handig te weten dat “de Haagse Leeuwen” reeds in de 19e eeuw, in 1891 en 1896, kampioen van Nederland werden. Wellicht aardig om in dit kader mee te geven dat met ingang van het seizoen 2007/2008 voetbalclubs met tien of meer landskampioenschappen een ster op hun shirt mogen dragen – dit is dus ook voor HVV van toepassing. Overigens elke keer als ik langs HVV fiets en het complex aandachtig in mij opneem bekruipt mij de authentieke voetbalsfeer van weleer, zie ik Kick Stokhuyzen (die ook ooit een functie bij OSC had) langs de lijn staan en moet ik denken aan het meer dan historische kleedkamergebouw alsmede het voormalige clubhuis waarin het – al pianospelend en bier drinkend – heerlijk vertoeven was.
Aangezien ik in deze column bij voorkeur de chronologische tijdvolgorde inzake geopende voetbalcomplexen wil toepassen kom ik uit bij Houtrust waarop vanaf 1911 door HBS werd gevoetbald en waarop heden ten dage svv Scheveningen en Duindorp sv hun domicilie hebben gevonden. Overigens is ook HBS na de oprichting in 1893 op het Malieveld – destijds de Maliebaan – begonnen. Hiermee kunnen wij het Malieveld als eerste Haagse voetbalcomplex beschouwen, echter aangezien er heden ten dage hooguit een balletje wordt hooggehouden of een onderling partijtje voetbal wordt gespeeld kan deze enorme grasmat tegenwoordig – eigenlijk sinds 1898 – niet meer als een formeel voetbalcomplex – waarop competitie wordt gespeeld – worden beschouwd. Of zijn er wellicht lezers onder ons die het achtervolgen van demonstranten door de bereden Politie als een soort van voetbalwedstrijd beschouwen?
De columns van Rini Toet worden mede mogelijk gemaakt door BeDe Kamerverhuur
Even terug naar de chronologische volgorde. Naar Houtrust dat gerust als een van de een van de meest befaamde voetbalcomplexen in de Haagse regio gezien kan worden. In 1833 kwam het landgoed in Koninklijke handen en werd het een geliefd jacht- en wandelterrein waarop menig vorst heeft gewandeld en o.a. te paard op wild heeft gejaagd. In 1908 kocht de gemeente de ruim elf hectare tellende locatie en gaf het in 1910 een sportbestemming, in 1911 was HBS de eerste voetbalbewoner/bespeler van het fraaie complex. In 1913 speelde het Nederlands elftal een vriendschappelijke wedstrijd op het historische sportcomplex alwaar door de decennia heen landskampioenschappen en andere opvallende resultaten zijn gevierd. Op het op de zandgrond aangelegde voetbalvelden was het voor de consul eenvoudig om de velden goed te keuren. Immers als het elders was afgekeurd kon op Houtrust gewoon worden gevoetbald, tenzij de velden bevroren waren. In de tweede wereldoorlog moest HBS op last van de Duitse-bezetter Houtrust verlaten, waarna het na de oorlog terugkeerde op het voor hen zo bekende terrein waarna men vervolgens tot 1969 op de Houtrust-velden actief was. In 1955 betrokken de semiprofs van SHS (Scheveningen Holland Sport) een veld op Houtrust – vanaf dat moment speelden er twee voetbalverenigingen op deze prachtige sportlocatie. Nu, anno 2023, is er nog steeds sprake van een prachtig sportcomplex waarop de afgelopen 112 jaar absolute voetbalgeschiedenis is geschreven. Tegenwoordig zijn svv Scheveningen (vanaf 1970) en Duindorp sv (vanaf 1975) de trotse bewoners. HBS werd overigens drie keer kampioen van Nederland, waarvan in 1925 als bespeler van Houtrust.
De grote vraag is nu welk voetbalcomplex na de Diepput en Houtrust werd aangelegd en waarop nog immer voetbalwedstrijden worden gespeeld. Het betreft het Zuiderpark dat in 1925 werd geopend. Dat ADO en HDV anno 2023 nog steeds in het Zuiderpark – ADO overigens alleen met de jeugd – op het tweede gedeelte van het fraaie park spelen betekent dat beide voetbalverenigingen reeds 98 jaar van de groene Zuiderpark-grasmatten gebruik maken. Dat naast ADO en HDV in 1925 de Ooievaars, VCS, SVC, RVC en Celeritas hier hun speelterrein hadden is absoluut noemenswaardig. Zeker gezien het feit dat RVC en Celeritas vanaf 2018 samen – als de voetbalvereniging RVC Celeritas – verder zijn gegaan is wellicht – mede gezien het feit dat men in 1925 reeds dicht bij elkaar speelde – opmerkelijk.
Toevallig ontmoette ik afgelopen week de 85-jarige heer Akerboom die jarenlang als Consul o.a. de Zuiderpark-voetbalvelden keurde. Hij wist mij te vertellen dat hij elke zaterdag en zondag voor dag en douw opstond om o.a. de velden van W.I.K. HDV, de Ooievaars, Triomph, ADO, VVP, RAVA, HTSV (speelde destijds op het veld van de Ooievaars) en HPSV goed of af te keuren om vervolgens de status aan het bondsbureau door te bellen. Dat de Consuls na dit laatste telefonische onderhoud bij ADO verzamelden en men aldaar te vroeg aan de borrel zat maakte voor mij het Consul-verhaal redelijk volledig. Heden ten dage spelen alleen nog ADO, HDV, W.I.K. en HPSV (op een andere Zuiderpark-locatie) in het Zuiderpark.
Vanaf 1928 speelt het Wassenaarse Blauw Zwart op de locatie alwaar men nog steeds speelt. Een prachtig complex nabij Duinrell.
Graaf Willem II VAC speelt sinds 1930 op de Roggewoning aan de Buurtweg en is daarmee de enige Buurtweg voetbalvereniging die aan de Buurtweg is blijven spelen.
sv Wassenaar speelt vanaf 1931 op Sportpark Kerkehout. Tegenwoordig staan op veld 1 – waar normaliter voetbaldoelen stonden – rugbydoelen. De prachtige overdekte tribune is onveranderd en doet mij nog steeds denken aan al die mooie wedstrijden die op het hoofdveld zijn gespeeld. Links van het hoofdveld ligt het honkbalveld en rechts vanaf het clubhuis liggen de nog steeds bestaande voetbalvelden die anno 2023 door twee vrijdagavondelftallen – in competitieverband – worden benut. Dit zijn dus de twee elftallen – men heeft op dit moment geen standaardelftal – waarover de voetbaltak beschikt. De locatie betreft een werkelijk authentiek sportcomplex, echt de moeite waard om nog eens langs te gaan. Daarentegen is het wel jammer dat de nog overgebleven voetbalvelden te weinig worden benut.
Vredenburch speelt vanaf 1933 op de locatie waar men anno 2023 nog steeds speelt – exact 90 jaar dus. Men beschikte tot 1955 over slechts 1 veld – pas in dit jaar besloot men de naamgeving van de voetbalvereniging KRVC om te dopen in KRVC Vredenburch. Tegenwoordig speelt Vredenburch k.r.s.v. (naam nogmaals gewijzigd in 1959) samen met Te Werve op het fraaie sportpark Vredenburch. Hiermee speelt Te Werve op steenworp afstand van het terrein – landgoed Te Werve – waar men vanaf 1923 speelde.
Onderstaande publicatie dateert uit 1933. Een jaar later – in 1934 dus – verhuisde Quick Steps naar de Nijkerklaan in wijk Rustenburg, het terrein waar men nog steeds speelt.
Inzake HPSV maak ik een tijdsprong naar mei 1936, dit was immers het jaar dat de Haagse Politie Sport Vereniging het complex in het Zuiderpark opende, alwaar men tegenwoordig nog steeds voetbalt.
Overigens speelde niet alleen HPSV vanaf 1936 op een nieuw complex – ook Quick – vond een nieuw terrein op Nieuw Hanenburg. Men verliet Oud Hanenburg – het terrein gelegen nabij Houtrust – waarop men in 1908 het kampioenschap van Nederland binnensleepte.
Helaas moest Quick – gedwongen door de Duitse bezetter – in 1942 Nieuw Hanenburg verlaten. Na het seizoen 1949/1950 keerden de Haantjes terug op de grond waar de voetballers – met het wat mij betreft prachtige traditionele shirt – tot op de dag van vandaag o.a. door middel van een geweldige jeugdafdeling furore maakt. Eigenlijk werden de vier velden reeds in 1949 beschikbaar gesteld, echter de terreinen waren aangelegd op de door de Duitsers gegraven tankgracht en discutabel van kwaliteit. Quick weigerde aanvankelijk deze velden te gaan bespelen. Een door Quick ingeschakelde expert van de heidemaatschappij oordeelde destijds dat de velden met de betreffende grondlaag nooit geschikt voor voetbal zouden worden. Quick werd uiteindelijk door de gemeente gesommeerd om de velden in gebruik te nemen, anders zouden deze aan andere voetbalverenigingen worden toegewezen. Als je dan toch ziet waar men qua infrastructuur en voetbalniveau staat is het mijns inziens geen verkeerde keuze geweest om destijds in 1950 terug te keren.
En dan is het 1937 – het jaar dat een aantal voetbalcomplexen – die nog steeds bestaan – werd geopend. Wat te denken van sportpark Ockenburgh waar nu de velden van Toofan, Die Haghe en PGS/Vogel liggen. In 1938 en 1939 betrokken diverse voetbalverenigingen één of meerdere voetbalvelden op sportpark Ockenburgh. Het betrof o.a. De Jagers, Lenig en Snel (LenS), ADS, Vogel, CVS, AEC, Tour Boys, de Zwerm, UWV en W.I.K. Als we het binnen het Haagse voetbalwereld over sportpark Ockenburgh hebben dan zal de meerderheid ervan overtuigd zijn dat het dan het huidige sportpark betreft. Een sportpark dat dus in 1937 werd geopend. Toch werd er reeds begin jaren dertig door Kranenburg en DUNO op Ockenburgh gevoetbald – dat dit niet op de locatie van het latere sportpark was is mij inmiddels duidelijk – het betrof namelijk velden aan de weg van Den Haag naar Monster – terreinen welke tevens op de gronden van landgoed Ockenburg waren gelokaliseerd. Helaas moesten alle Ockenburgh-verenigingen in 1939 vanwege de mobilisatie hun zojuist betrokken complex verlaten – zij vonden onderdak bij andere clubs. In het najaar van 1939 werd het sportpark Ockenburgh omgebouwd tot een militair hulpvliegveld. Pas in 1947 – twee jaar na de oorlog – keerden diverse voetbalverenigingen terug naar het op dat moment nog steeds winderige sportpark.
In september 1937 verhuisde Laakkwartier vanaf de slechte velden aan de Fruitweg (waarvan ooit gekscherend is gezegd dat als iemand erop spuugde de velden aan de Fruitweg afgekeurd waren) naar het huidige terrein aan de Janssoniusstraat – waar destijds en vervolgens decennialang nog de ingang naar het gloednieuwe Laakkwartier-terrein lag. Tegenwoordig ligt de hoofdentree aan de Jan van Beerstraat.
Cromvliet verhuisde begin 1938 naar de Anna Bijnslaan. Vanaf 2005 speelt de Ster op hetzelfde terrein, alleen nu is de ingang aan de Brinckerinckstraat.
Vanaf 1948 wordt er op het Oostersportpark gevoetbald – overigens niet te verwarren met het Oostersportpark van eerst GVAVV en later FC Groningen. Ik heb de indruk dat voetbalvereniging de Jagers en sv Duindigt als eerste clubs op dit fraaie sportpark mochten spelen – gevolgd door SV’35 in 1951. Wat ik zeker weet is het gegeven dat Marathon en Marathon/Azzuri op een deel van dit sportpark hebben gevoetbald en dat JAC vanaf 2001 de bespeler van o.a. het hoofdveld van Marathon/Azzuri is geworden – de fusieclub Marathon/Azzuri moest verhuizen. Dit veld kon iedere automobilist die over de A44 richting Den Haag reisde zomaar zien liggen. Honderden meters verderop kon men al rijdend van SVPTT op Filmstad genieten. Beide velden zijn er niet meer.
De Jagers – dat haar ingang op een gegeven moment nabij de nog steeds aanwezige tennisbanen had – is na het verlaten van het Oostersportpark uiteindelijk bij Duinoord te Mariahoeve ingetrokken, in 2002 is men een fusie aangegaan (Duinoord/De Jagers), uiteindelijk is men in 2007 opgegaan in voetbalvereniging svLY. Waarover verderop meer informatie.
Heden ten dage is de Amerikaanse ambassade op een deel van het Oostersportpark gebouwd en speelt fusievereniging SVC’08 op het ronduit geweldig gerenoveerde complex. SVC’08 betreft een fusieclub die in principe uit JAC en SV’35 is ontstaan – moet wel worden aangetekend dat vanaf 2002 Archipel en ORNAS (was op een gegeven moment Archipel/ORNAS) geleidelijk in JAC zijn opgegaan.
GDS speelt vanaf 1955 op de locatie waar men heden ten dage onder de naam s.v. Erasmus voetbalt.
Sinds de fusie van GDS en VVP 1997 is de clubnaam gewijzigd in s.v. Erasmus en beschikt men, naast HVV, als een van de weinige voetbalverenigingen in Den Haag over eigen velden. Mocht u de indruk hebben dat de eigen velden pas in 1997 van toepassing waren dan heb ik u op een verkeerd spoor gezet. Door slim en doordacht handelen kwam GDS namelijk in 1961 in het rijke bezit van een complete accommodatie – men werd dus eigenaar van de grond waarop men vanaf 1954 speelde. De ingang ligt overigens al jarenlang aan de Erasmusweg.
VIOS speelde vanaf 1956 op het nieuwe sportpark Escamp II – gelegen aan de Melis Stokelaan en was hiermee de eerste voetbalvereniging die op Escamp kwam te voetballen. Tegenwoordig speelt BMT op het voor voormalige VIOS-iconen nog steeds zo herkenbare complex – alleen de kleuren en de grassoorten zijn gewijzigd. Overigens acht ik het van belang te melden dat Die Haghe van 1957 tot 1975 bij VIOS heeft ingewoond. Uit onderstaand krantenartikel kan worden afgeleid dat de Die Haghe jeugd niet altijd op het VIOS-terrein terecht kon. In 1975 vertrok Die Haghe naar het voor hen bekende Ockenburgh alwaar men inmiddels over een geweldig voetbalcomplex beschikt en onlangs het 100-jarig jubileum vierde.
In 1957 zijn Spoorwijk, BMT, VCS en LenS naar Escamp I verhuisd. In 1958 gevolgd door LenS.
Spoorwijk verhuisde in augustus 1957 naar Escamp I, het terrein waarop Wanica Star nog steeds gebruik maakt van de oude Spoorwijk-opstal en waarvan de kantine inmiddels twee keer deels door brand werd verwoest.
BMT speelde van 1957 tot 2009 op de velden aan de Hengelolaan – Escamp I dus – en verhuisde in dat jaar naar het voormalige VIOS-veld op Escamp II alwaar men nog steeds voetbalt.
Van de in 1956, 1957 en 1958 in gebruik genomen Escamp-velden speelt slechts VCS nog de op haar in 1957 aangeboden velden. Links van het VCS-complex liggen nog de twee voormalige BMT-velden. Rechts van het VCS-terrein speelt tegenwoordig, op het veld waar ooit Groen Wit ’58 vanaf 1972 speelde, Den Haag raiders – een American Footballteam. Vanuit de achterzijde van het huidige VCS-clubhuis kijkt men tegenwoordig naar het volledig gerenoveerde complex van GSC/ESDO – waar vanaf 1958 de voormalige LenS-accommodatie als gigantisch voetbalbolwerk werd gezien. Op 27 september 1958 werd het nieuwe complex Escamp I aan de Hengelolaan officieel geopend worden. Daar lagen voor LenS drie voetbalvelden, een trainingsveld en twee gemeentelijke kleedgebouwen klaar om er wat moois van te maken.
In 1958 werden de voetbalvelden aan de Brasserkade te Delft beschikbaar gesteld. BEC, Concordia, CSVD (later Vitesse Delft), DHL, DVC, Full Speed, DHC en Vita Nostra voetbalden er – op de kleivelden – lustig op los. Alleen DVC, DHL, DHC en Concordia spelen nog steeds aan de Brasserskade.
Het Sportpark aan de Vrederustlaan (HMSH) werd in september 1958 vrijgegeven. De GONA-ingang lag en ligt nog steeds aan de Berensteinlaan – heden ten dage speelt sv Zuid West Den Haag, voorheen HMC op het voormalige GONA-terrein. HMSH speelt nog steeds op het voor deze club zo bekende terrein.
In 1959 vonden RVC, DVJ, ECSO, de Flamingo’s, NIVO en Rijswijk een nieuwe voetballocatie op het Rijswijkse Prinses Irene Sportpark om daar vervolgens – op ECSO na – tot het eind van hun bestaan te blijven voetballen. RVC was de eerste bewoner. Tegenwoordig speelt RVC/Celeritas op het complex aan de Schaapweg te Rijswijk. Tot 1959 speelde RVC ook al aan de Schaapweg, maar dan aan de overkant van de weg. Als u aan de John F. Kennedylaan gaat kijken dan ziet u een kinderboerderij welke door middel van betonnen afrasteringspaaltjes is afgebakend. Op de top van enkele van die paaltjes zijn hier en daar nog rode verfvlekken van de RVC-kleuren te herkennen. Ik adviseer u daar toch eens aandacht aan te besteden.
Vanaf ongeveer 1960 speelde sv Voorburg op het complex waar heden ten dage Forum Sport furore maakt. Forum Sport betreft overigens een fusieclub tussen DEVJO en sv Voorburg. In 2005 moest Tonegido het fraaie complex aan de Roodelaan verlaten en ging men als Tonegido verder bij Forum Sport op ’t Loo te Voorburg. Achteraf bleek deze verhuizing, in combinatie met een hardnekkige kwestie, de doodsteek voor de zwart/witten. In juni 2010 was het over en sluiten voor de trotse club die o.a. de districtsbeker, de nationale amateurbeker en de supercup wist binnen te slepen.
DUNO speelt vanaf september 1961 op het huidige complex waar onlangs het 100-jarig jubileum uitgebreid is gevierd.
KSD speelde vanaf 1961 op het complex aan de Waalsdorpervlakte. Ook voetbalvereniging Marine mocht vanaf 1962 gebruik maken van deze geweldige voetballocatie. Tegenwoordig speelt men als fusieclub KSD/Marine en kon men voor het seizoen 2023/2024 helaas geen standaardelftal inschrijven. Van wat ik heb begrepen wordt er hard gewerkt om in het komende seizoen wederom een selectie elftal in te schrijven en de onderbespeling in het positieve te veranderen.
Memorabel: op 30-08-1982 opende Koningin Beatrix het nieuwe K.S.D.-clubhuis, waarvoor Prins Claus de eerste paal had geslagen. Het oude clubhuis was in januari 1981 door brand verwoest. Ik adviseer u een kijkje te nemen op het authentieke KSD/Marine complex. Als zou het alleen maar zijn om een aandenken aan Prins Claus in het clubhuis aan te treffen.
Het in 1962 opgerichte s.s.v. Toofan is de oudste Surinaamse sportvereniging van Nederland en speelt vanaf het begin van haar bestaan op Ockenburgh.
Nadat vanuit de Gemeente Den Haag in augustus 1962 het plan om drie voetbalvelden aan te leggen aan de Albardastraat werd geformaliseerd verhuisden RAS en ODB in 1964 naar de nieuwe voetballocatie die slechts een paar honderd meter van DUNO was gelegen en nog steeds ligt. RAS en ODB spelen nog steeds op het Albarda-complex. In 1965 verhuisden de senioren van Duindorp sv van Ockenburgh naar het RAS ODB complex – de jeugd bleef op Ockenburgh spelen. Pas in 1975 kwamen de Duindorp sv senioren en junioren samen op de op Houtrust vrijgekomen velden. In mei 2020 werd een nieuw kunstgrasveld voor buren ODB en RAS aangelegd. Het vorige kunstgrasveld was al jaren versleten, als men op snelheid lag was het net alsof een kudde buffels over de Canadese vlakten raasden. Tevens had men last van onder het veld doorgroeiende boomwortels en stukken kunstgras die tussentijds waren vervangen door plastic gras waarop de meest robuuste Tupperware doosjes jaloers op zouden zijn geweest. Zo hard was dat spul!
Anekdote: Het is juli 2020, een maand nadat het hoofdveld van ODB en RAS is voorzien van nieuw kunstgras, een nieuw scorebord, een prachtige afrastering en fraaie dug-outs. De selecties van zowel RAS als ODB hebben naar tevredenheid diverse trainingen afgewerkt en zijn vol lof over het nieuwe veld. Men is zuinig op het veld en haalt absoluut geen vreemde capriolen uit. De scheidsrechtersvereniging, inwonend bij RAS, betreed het veld voor een conditietest. Twee van de heren in het zwart zijn blijkbaar te laat en fietsen, alsof er niets aan de hand is, het veld op. Een ODB-bestuurslid ziet het gebeuren en verzoekt de heren vriendelijk doch dringend de fietsen van het veld te verwijderen en dit soort fratsen niet meer uit te halen.
Vanaf 1966 speelde Naaldwijk op Sportpark ‘De Hoge Bomen’. In 1975 verhuisde ook Westlandia naar dit fraaie complex waarop beide Naaldwijkse voetbalverenigingen nog steeds voetballen.
Vanaf 1966 maakte Duinoord gebruik van de velden op sportpark het Kleine Loo. Dit was echter van korte duur – daar waar in 1967 een nieuw Duinoord-clubgebouw op het prachtige complex werd opgetrokken daar kreeg men van de Gemeente het bericht dat men plaats moest maken voor VUC. Zie onderstaand krantenartikel. Duinoord verhuisde naar het Isabellaland. VUC maakt heden ten dage nog steeds gebruik van de schitterende sportlocatie het Kleine Loo. Wellicht is het handig te vermelden dat ook VUC – ooit spelende aan de Loosduinseweg – nadat men net een nieuw clubhuis had gebouwd moest plaatsmaken voor herziene Gemeentelijke plannen. Kapitaalvernietiging blijkt dus van alle tijden.
In 1967 kreeg OLIVEO een voetbalcomplex aan de Groene Wijdte te Pijnacker toegewezen.
Vanaf 1967 speelde OSC aan de Vlamenburg te Mariahoeve. Na de fusie met Postalia – waarvan u het oude Postalia-clubhuis aan Groenendaal, na bij de Buurtweg, nog steeds kunt bewonderen – is men verdergegaan als Haagse Hout en speelt men met het eerste elftal in de 5e klasse KNVB. Overigens is de oude ESDO kantine – tegenover renbaan Duindigt – ook nog steeds te bewonderen. Althans, als de beheerder niet zo eigenwijs is en blijft om het traditionele toegangshek voor iedereen gesloten te houden.
In het voorjaar van 1969 verhuisden de HBS-kraaien van Houtrust naar Craeyenhout. Het sportcomplex waarop nog immer wordt gevoetbald en andere sporten worden beoefend.
In 1970 werden ook aan het Pijnackerse DSVP – in navolging van OLIVEO in 1967 – sportvelden op sportpark de Groene Wijdte toegewezen.
In 1970 verhuisde v.v. Wilhelmus naar het Westvliet-complex aan de Westvlietweg alwaar men over vier velden en een gravelveld (altijd fijn als het is afgekeurd, echter derde graad brandwonden op het dijbeen waren schering en inslag) beschikte. Het hoofdveld heeft er vanaf 1970 altijd perfect bijgelegen waardoor er bij Wilhelmus door de decennia heen – aan het eind van het seizoen – diverse belangrijke beslissingswedstrijden zijn gespeeld. Als ontvangende partij heeft men dan recht op een groot deel van de recettes – ik dacht 1/3 deel. Dit is derhalve een enorm voordeel voor voetbalverenigingen waarvan de infrastructuur geschikt is om grote voetbalevenementen te organiseren. Dit is in de loop der jaren niet voor de HC-Cup en Haaglanden Cup finaledagen van toepassing geweest. Entreegelden mochten en mogen immers niet worden gevraagd, echter qua barinkomsten zijn die finales wel degelijk enorm aantrekkelijk gebleken. Althans ik heb nog nooit iemand over die toewijzingen horen klagen.
VELO vertrok in 1954 naar een sportcomplex de Harrie Hoekstraat. Met recht een complex want er waren daar al 5 velden, een tribune en een voor die tijd moderne kantine, de sloot werd wasbak en douche. De velden werden gebruikt door zowel de voetbal als handbalafdeling. In 1971 werd de terugkeer naar een voor VELO herkenbare stek aan de Noordweg een feit, in februari 1972 werd het nieuwe complex – waar men nog steeds speelt formeel geopend. Door heel veel zelfwerkzaamheid van de VELO-leden was VELO destijds in staat een van de modernste complexen voor een amateurvereniging in Nederland neer te zetten, waarbij vooral het in eigendom hebben van een eigen sporthal toch wel een unicum genoemd mag worden. De sporthal waar jaarlijkse optredens van de Golden Earring vanzelfsprekend waren.
s.v. Nootdorp speelt vanaf 1974 op de huidige voetballocatie en heeft aldaar aanzienlijke successen mogen beleven. Men beschikt al jarenlang over een prachtige sporthal – tevens is de tribune niet lang geleden gerenoveerd.
Op Madestein werd vanaf 1973 een geheel nieuw sportpark ontwikkeld waarop zowel ADS, de Postduiven, sv Loosduinen en GDA de hoofdbewoners van zouden gaan worden.
Loosduinen en de Postduiven speelden vanaf 1974/1975 op de velden van sportpark Madestein – de blauw/witten spelen er nog steeds. Postduiven heeft in de afgelopen decennia – zeker que naamgeving – een ware metamorfose ondergaan. Tegenwoordig wordt op het voormalige Postduiven-complex als sv Madestein aangetreden. Ook ADS is opgegaan in deze vereniging.
GDA speelt vanaf oktober 1976 op hun fraaie sportpark. Nabij GDA trof ik onlangs de volgende straatnaam:
BTC verhuisde in 1981 van de IJzerwerf naar het nieuwe Houtwijk-complex aan naar het Kortekaasplantsoen. Tegenwoordig speelt sv Houtwijk op de twee velden.
Full Speed verhuisde in 1983 naar de Kerkpolder in Delft waar men nog steeds speelt. Recht tegenover het huidige Full Speed terrein voetbalt d.v.v. Delft sinds 1984.
SEV en RKAVV hebben jarenlang op het sportcomplex “De Heuvel” gespeeld. Toen de Gemeente het terrein aan de Heuvelweg verkocht voor de realisering van een beoogd kantorencomplex, verhuisden beide clubs in 1991 naar het huidige complex aan de Kastelenring. Een werkelijk schitterend complex voorzien van alle faciliteiten die de groei van de vereniging verder heeft versterkt. Met name het bezit van een eigen afzonderlijk clubgebouw en de aanwezigheid van een sporthal (die in 1992 volledig afbrandde) op het complex hebben voor de nodige impulsen gezorgd. Medio 2007 is dat nog versterkt door de aanleg van twee kunstgrasvelden. Het sportpark wordt beheerd door de Stichting Sportpark Kastelening, waarin de twee bespelende verenigingen SEV en RKAVV zijn vertegenwoordigd. Het Sportpark Kastelenring aan de Sportparkweg te Leidschendam beschikt over 11 mooie (kunstgras en natuurgras) velden waarvan enkele te huur zijn voor sportieve activiteiten.
Sportpark Tanthof-Zuid is in 1992 aangelegd en is tegenwoordig de thuishaven van Vitesse Delft en SEP. Vanaf 1992 speelden CSVD (werd in de zomer van 1977 Vitesse Delft), de dames en meiden van KFC’71 en SEP op dit geprivatiseerde sportpark. SEP en CSVD waren afkomstig van de Brasserskade – op de locatie waar CSVD speelde ligt heden ten dage een fijne golfbaan, terwijl op de locatie van SEP o.a. een Jeu De Boules club actief is. Daarnaast zijn hier de tennisbanen van Concordia terug te vinden.
In 1999 vond de laatste drafmeeting op de Nootdorpse renbaan plaats. Sportpark Nootdorp, waar tevens RKDEO een rijke voetbalgeschiedenis had, werd opgeëist voor woningbouw en een nieuw winkelcentrum. Het zal dus in 1998 of 1999 zijn geweest dat RKDEO naar het huidige Sportpark-Centrum is verhuisd.
In 2001 verhuisde KMD naar Sportpark Suydervelt te Wateringen, een complex waarop de voetbalvereniging floreert.
In 2002 verhuisde SOA naar een gloednieuw complex – sportpark Zonneveld. Nationale Nederlanden (NN) bleef nog twee jaar spelen op het oude SOA-terrein en verhuisde vervolgens in 2004 naar het ADS-Complex waarna NN na een tekort aan spelers in 2014 overstapte naar ADS-zaterdag. Op het voormalige SOA & Nationale Nederlanden complex werd na 2004 een eerste aanzet voor een golfterrein gegeven. De personeelsvereniging van NNPV heeft hier nog een tijdje dankbaar gebruik gemaakt, echter de NNPV is hier reeds een aantal jaren verdwenen en heeft plaats gemaakt voor een andere golfvereniging.
SOA heeft van 2002 tot 2006 op Wateringse Veld getracht de voetbalvereniging te laten groeien, echter het aantal (jeugd)leden, sponsors en daarmee vrijwilligers nam af. Men vroeg zich dan ook af waarom in een groeiende wijk als Wateringse Veld de jeugdleden niet toestroomden. In 2006 werd bedacht dat een andere naamgeving, s.v. Wateringse Veld, een oplossing zou kunnen zijn. Nu, anno 2023, blijkt dat allerlei fusies niet hebben gebracht waar men op had gehoopt. Een echte toestroom van jeugdspelers is vooralsnog uitgebleven. Voetbalvereniging Wateringse Veld is in de zomer van 2023 gestopt – het overgebleven Veteranenelftal is overgestapt naar W.I.K. en voert op dit moment als W.I.K. 35+2 de ranglijst aan. Sportpark Zonneveld wordt heden ten dage bespeelt door FC Skillz dat zowel bij de jeugd als de senioren furore maakt.
Het laatste – nog bestaande – voetbalcomplex waarop ik zou willen inzoomen betreft het ronduit prachtige sportpark De Dijken. Vanaf 2007 werd deze locatie bespeeld door svLY – feitelijk het voormalige Duinoord/de Jagers (eerst Duinoord) dat ooit de oudste zaterdagvereniging van Den Haag was. svLY zelf heeft het niet lang volgehouden, echter vanaf 2012 bespeelt SV Leidschenveen – dit seizoen zonder standaardelftal – het multifunctionele complex. Het zal niet lang op zich laten wachten voordat men met een vlaggenschip kan inschrijven – de voetbaltak beschikt immers o.a. over drie O23 en drie O19 elftallen. De toekomst zal e.e.a. uitwijzen. Overigens ben ik zeer benieuwd of hier nog voormalig Duinoord-iconen rondwandelen, ik heb er de laatste jaren in ieder geval veel bij VUC gezien.
Met de vermelding dat er in deze column nauwelijks Westlandse alsmede Zoetermeerse clubs is ingegaan doe ik hierbij de toezegging hier in 2024 op in te zoomen en rond ik deze column af. Nogmaals wil ik benadrukken dat in deze column alleen voetballocaties zijn beschreven die anno 2023 – het jaar van 140 jaar Haags voetbal – nog steeds bestaan. Vandaar dat verdwenen voetballocaties van bijvoorbeeld de Buurtweg, Filmstad, velden in de nabijheid van de Haagse Beek te Kijkduin, de Duinlaan, de Muurbloemweg, de Guntersteinweg, de Schimmelweg, de Hoornbrug, de Westvlietweg (Wit Blauw), de Huis te Landelaan, Hoornpark, Don Bosco, de Leyweg, de Waalsdorperlaan, GSC aan de Erasmusweg, de Steenwijklaan, de Genemuidenstraat, de Schenkkade, Isabellaland, de Lange Kleiweg, Theo Mann Bouwmeesterlaan, RAVA en VVP in het Zuiderpark, de Rodelaan en het Oosteinde in Voorburg, sportpark De Heuvel alsmede TEDO aan de Vredenburchweg niet in deze column zijn beschreven.
Rini Toet
07-12-2023
