Onlangs fietste mijn vrouw en mijn persoontje langs het voormalige ESDO-voetbalcomplex aan de Waalsdorperlaan. Ik heb dan immer de neiging naar die fraaie ingang alsmede de nog steeds aanwezige ESDO-kantine en die ene dug-out te kijken – hierbij bekruipt mij telkenmale het nostalgische gevoel dat de huidige locatie met een beetje fantasie in twee fraaie voetbalvelden kan worden omgezet – een soort van reverse engineering maar dan inzake voetbalvelden. Een nieuwe afrastering erop, een tweede dug-out erbij, enig schilderwerk aan de voormalige ESDO-opstal, het veld maaien, de lijnen kalken en Den Haag/Wassenaar is een voetballocatie rijker. Uiteraard ben ik mij erop zo’n moment van bewust dat dit een utopie betreft, zeker gezien het feit dat ESDO en in de verte Paraat alsmede VVM (daarvoor Maasstraat) in de jaren negentig min of meer – om moverende redenen – werden gedwongen om de prachtige sportlocatie te verlaten. VVM verhuisde in 1997 of 1998 naar het veld van HS Texas DHB te Ockenburgh, ESDO sloot in 1995 de deuren en verhuisde naar GSC aan de Erasmusweg – de Paraat-opstal welke in 1969 was opgeleverd werd tot groot verdriet van de Paraat-familie in 1998 verlaten – men trok in bij fusieclub GSC/ESDO. Vanaf dat moment was de locatie te Wassenaar voor buitenstaanders hermetisch afgesloten – slechts vanaf de Waalsdorperlaan kon inzake het voormalige ESDO-complex worden beoordeeld wat er in de loop der jaren daadwerkelijk veranderde. Niet veel dus – op veld twee werd een dressuurlocatie aangelegd, er werd een dug-out verwijderd – de afrastering werd verlaagd. Inzake de voormalige Paraat en VVM locatie was het gissen hoe e.e.a. zich ontwikkelde – jarenlang heb ik mezelf afgevraagd hoe e.e.a. zich aldaar ontwikkeld had.
Terug naar de fietstocht. Aangezien ik gefocust was op het oude terrein en opstal miste ik een bordje te koop – mijn vrouw attendeerde mij op het makelaarsbordje gelokaliseerd circa tien meter rechts van de ingang schuin tegenover de ingang van renbaan Duindigt. Uiteraard even gestopt om een foto van het bordje te maken om vervolgens thuis aangekomen via google op zoek te gaan naar het verkoopverhaal achter het voor mij verrassende bordje – helaas niets kunnen vinden, echter tijdens mijn zoektocht viel mijn oog op de verkoop van een huis aan de van Brienenlaan! Uiteraard wilde ik van deze verkoop het fijne weten. Op de site van de makelaar aangekomen werd het mij duidelijk dat het verkoopbord inderdaad de verkoop van o.a. het voormalige ESDO-terrein betrof – daar bleef het dus niet bij. De verkoop betrof volledigheidshalve een in 2019 op het voormalige Paraat-veld gebouwd landhuis, inclusief het betreffende landgoed van circa vijf hectare. Een landgoed dus dat exact de voormalige velden van Paraat, Maasstraat en ESDO omvatte. Het was mij plotsklaps duidelijk – het in 1998 volledig verlaten sportcomplex met vijf voetbalvelden, drie voetbalkantines en kleedlokalen was in bezit van een nieuwe eigenaar gekomen die er bij voorkeur geen enkele voetballer meer op wilde zien en geleidelijk aan een paardenparadijs wenste te ontwikkelen – verdere toegang verboden!
Op de website van de verkoopmakelaar trof ik een geweldige luchtfoto – zie foto onder – waarop met een beetje inlevingsvermogen de contouren van de voormalige voetbalcomplexen konden worden gezien. In de verte herkende ik de ESDO-voetbalkantine – het landhuis staat midden op het voormalige Paraat-veld – de tuin voor het landhuis betreft het voormalige Maasstraat-veld. In de eerste jaren na 1998 is blijkbaar een flink aantal bomen gepland, is een paardenstal inclusief manege op de plek van de voormalige VVM-kantine gebouwd, is op een deel van het tweede ESDO-veld een dressuurlocatie aangelegd, is in 2019 een landhuis op de voormalige Paraat-locatie opgetrokken en is de ESDO-kantine volledig intact gehouden. Links op de foto is de tankgracht zichtbaar, geheel rechts op de foto een deel van renbaan Duindigt.
Wat een prachtige luchtfoto toch – eindelijk werd mij helder hoe de locatie vanaf 1998 was veranderd. U zult het geloven of niet – het betrof een feest der herkenning waarbij ik de veelheid aan wedstrijden die ik ooit op het voormalige Sportpark heb gespeeld voor ogen zag. Wedstrijden tegen Paraat met Jan Simonis, Peter van Kesteren, Karel Zuidema, Pier Roland, Albert Kanters, Jaap Kanters en vele andere Paraat-iconen passeerden voor mij de revue alsof ik er gisteren tegen speelde. Dit is uiteraard tevens voor Maasstraat – Â later VVM – met spelers als Fred Goeman en Frank Lutz van toepassing. Van ESDO kan ik er ook wel een aantal noemen die destijds op het veld aan de Waalsdorperlaan indruk hebben gemaakt. Wat te denken van trainer/speler John Wolff, Albert van der Dussen, Michel Lier, Karel Toet, Chris Jansen, Robbie Boutier en keeper Claus Heijstek. De drie volksclubs hadden in ieder geval gemeen dat het er altijd gezellig was, dat zij bij de bouw van hun opstal zelf flink de handen uit de mouwen hebben gestoken en dat er hard moest worden gestreden wilden uitspelende clubs de standaardelftallen op hun thuislocatie verslaan. Bij ESDO kon men gewoon naast de twee velden parkeren, bij Paraat en VVM was een strook naast de velden van beide voetbalverenigingen beschikbaar. Op zaterdagen parkeerden daar tevens de voetballers van zaterdagvereniging ANWB die in de jaren zeventig bij Paraat inwoonden. Was het vol dan kon aan de van Brienenlaan worden geparkeerd – vonden de buurtbewoners echt fijn destijds!
Het waren echt niet zomaar voetbalverenigingen – het betrof familieclubs met een verbondenheid waarop menig voetbalclub jaloers zou kunnen zijn. Neem bijvoorbeeld de mannen van Paraat die na 1998 o.a. met een veteranenelftal namens GSC/ESDO in competitieverband zijn uitgekomen – vanaf die tijd tevens op het jaarlijkse Ome Jan Doorschodt toernooi verschenen om na het  vrijdagavondtoernooi steevast de ODB-kantine af te sluiten. Een hechte vriendengroep welke in 2009 naar voetbalvereniging W.I.K. overstapte en aldaar elke donderdag en zondag voor het afsluiten van de hoofdingang het beveiligingssysteem instelt. Met andere woorden de Paraat-vrienden zien elkaar nog steeds minimaal twee keer per week – over verbondenheid gesproken!
Bij ESDO was de familie Toepoel reeds vanaf de oprichting in 1915 betrokken en sloten later o.a. de families van Ettinger en Wiegman aan. Onlangs sprak ik Toon Wiegman de vader van de welbekende Sarina die ooit in de jongste jeugd (Sarina speelde gewoon bij de jongens) van ESDO is begonnen. U zult er verder ongetwijfeld mee bekend zijn – voetbalprofessionals Peter Barendse en Edwin Gorter zijn op jonge leeftijd gewoon bij Paraat begonnen. Bij VVM kon men o.a. in 1985 voormalig professional Fred Goeman en goalgetter Frank Lutz bewonderen. Kortom een veelheid aan bekende Haagse voetballers die op de uitstekende velden – gewoon gras dus – het voetbalspel hebben leren spelen. Alhoewel op het veld – al die namen die tot op heden zijn genoemd hebben het voetbal op straat geleerd – dat was dus hun voetbalschool – en als u weet dat de meeste voetballers van genoemde clubs gewoon in de Schilderswijk zijn opgegroeid moet het met name in de winter een hele uitdaging zijn geweest om via Clingendael naar het voetbalveld te fietsen.
Wellicht kunt u het zich nog voor de geest halen – de hoofdvelden van VVM en Paraat lagen achter elkaar en waren gescheiden door middel van een smal slootje. Op dat moment dat op beide velden werd gespeeld kwam het uiteraard voor dat een hoog over het doel en de ballenvanger geschoten bal hinderlijk op het andere speelveld belandde. Betrof dit het slootje dat ik op onderstaande foto op de website van de makelaar heb aangetroffen? In de verte lag de VVM-opstal. Zegt u het maar. U ziet de contouren van het voormalige VVM-veld – wordt nu als weide voor de loslopende paarden gezien. Doet mij denken aan de voetbalvelden in de jaren twintig van de vorige eeuw – maar dan andersom – was het immers niet zo dat er in de prehistorie van het Haagse voetbal veelal op boerenweilanden werd gespeeld waar voorafgaande aan het voetbalweekend allerlei vee van het veld moest worden verwijderd?
ESDO dat eind jaren zestig vier keer aaneen de finale om de Harry den Hartog beker speelde en deze door de Ooievaars beschikbaar gestelde beker op het Laakkwartier-terrein één keer wist te winnen. VVM dat diverse keren de halve finale van de HC-Cup wist te bereiken en in 1985 de finale van VCS verloor. Paraat dat diverse keren het Juventas-nederlaag toernooi winnend wist af te sluiten en in de jaren negentig als ware cupfighter werd gezien. Nogmaals dit waren niet zomaar voetbalverenigingen – het sfeertje daar op het huidige landgoed was tot in de jaren negentig buitengewoon. Zeg maar gerust eensgezind, familiair en vertrouwd. Bij die voetbalverenigingen zijn vriendschappen voor eeuwig ontstaan en vanzelfsprekend – reden te meer om te concluderen dat het jammer is dat deze en nog een veelheid aan andere clubs de pijp aan maarten heeft moeten geven. Daarbij is het mijns inziens opmerkelijk dat op de voormalige Buurtweg-locaties slechts twee voetbalverenigingen hebben overleefd – het betreft SVC’08 en Graaf Willem II Vac.
Even terug naar de website van de verkoopmakelaar waarop wordt ingezoomd op de ESDO-kantine met de melding dat het clubhuis na aankoop van het complete landgoed verwijderd dient te worden. Tot in de jaren negentig noemde men dit bij ESDO gewoon de kantine welke na lang aandringen circa tweeëneenhalf jaar geleden door ESDO-icoon Jan Toepoel, zoon Mano en Rob Pronk betreden mocht worden. Er was inderdaad niets veranderd, althans als u onderstaande foto’s goed beoordeeld ziet u één verschil – de oude gordijntjes (valletjes met kant) – die er bij het verlaten van het pand in 1995 hingen zijn pas na 2017 – na een dressuurwedstrijd – verwijderd.
Na verkoop van het huidige landgoed zal de ESDO-kantine dus afgebroken dienen te worden. Wat zou het toch fijn als de nog geïnteresseerde ESDO-iconen nog één keer het in 1972 opgeleverde pand zouden mogen betreden – reken maar dat dit emotioneel zal zijn. Wellicht is de nieuwe eigenaar qua bezoek iets milder en meer begripvol dan de huidige – bovendien zou het geweldig zijn als tijdens de sloop van de kantine of clubhuis o.a. de fraaie ESDO-straattegel aan het museum van Rob Pronk cadeau kan worden gedaan.
