In mijn vorige column ben ik ingezoomd op de velden aan de Fruitweg. Na de facebookpublicatie van het stuk is er van alle kanten handige informatie toegevoegd en kan worden geconcludeerd dat uw extra info e.e.a. volledig en integer maakt. Reacties zijn en blijven derhalve welkom.
Aangezien het een klein sprongetje van de Fruitweg naar de Melis Stokelaan is, wordt in deze column ingezoomd op de sportvelden aan en/of in de nabijheid van de Melis Stokelaan, startend op de hoek van de Troelstrakade.
Elke voetballiefhebber weet dat als men op het fietspad op de Melis Stokelaan vanaf de Troelstrakade richting Lozerlaan fietst dat achter de huizenblokken links de voetbalvelden van de Ster liggen, een terrein waarop Cromvliet haar hoogtijdagen heeft gevierd en de van oorsprong Surinaamse Javanen van de Ster heden ten dage genieten van de prachtige voetballocatie. In 1973 waren er nog niet veel clubhuizen met op de begane grond o.a. de kleedkamers en op de eerste etage de kantine en vergaderruimten. Cromvliet opende in 1973 het nieuwe clubgebouw, een ware beloning voor de in 1921 opgerichte voetbalvereniging die vanaf 1938 het sportpark Cromvliet aan de Anna Bijnslaan (later De Brinckerinckstraat) mocht bewonen. Het Cromvliet-sprookje heeft tot 2005 geduurd, echter in dat jaar verliet men het prachtige complex en ging men als fusieclub HSV Escamp verder. Een fusie die uiteindelijk niet heeft gebracht wat ervan werd verwacht.
Voordat mensen de trap naar de eerste etage betreden ziet men een monumentaal tegeltje dat hangt tussen de voordeur van de kleedkamers en de trap. Een aandenken ter ere van de eerste steen die in 1973 door voorzitter Askamp is gelegd en door veel mensen met een Cromvliet-hart wordt gekoesterd.
Toen ik onlangs het complex van de Ster bezocht is mij een aantal zaken opgevallen. Een veelheid aan de Ster vrijwilligers was zowel binnen als buiten aan het werk. De uitgebreide onderhoudswerkzaamheden werden volop overgave door trotse verenigingsmensen uitgevoerd en met name de werkzaamheden in de gang van de kleedkamers en de kleedkamers zelf maakte mij enthousiast. Hierbij vroeg ik mij af of het niet eens tijd werd dat de Gemeente deze sympathieke vereniging een kunstgrasveld zou schenken.
De Ster, opgericht in 1975, beschikte halverwege de jaren 70 nog niet over een eigen accommodatie en vond destijds onderdak bij voetbalvereniging Die Haghe op Ockenburgh. Dat De Ster vervolgens vijftien jaar bij Die Haghe is blijven spelen zegt veel over het wederzijdse respect dat beiden verenigingen voor elkaar moeten hebben gehad. Van 1990 tot 1998 werd DZS, op Ockenburgh, het 2e thuishonk voor de Ster. Vervolgens stapte men over naar de Aagje Dekenlaan alwaar men eindelijk over een eigen accommodatie kon beschikken. In 2005 verhuisde men uiteindelijk naar het Cromvliet-terrein.
Terug naar de Melis Stokelaan, richting Lozerlaan, is het voor de echte Haagsche voetballiefhebber duidelijk waar alle voetbalvelden hebben gelegen of nog steeds liggen. Goed om zich heen kijkend aanschouwt men een veelheid aan sportlocaties. Het betreft veelal accommodaties die door de decennia heen qua infrastructuur enigszins zijn veranderd, echter hier en daar in vergelijking met de jaren zeventig door andere sportverenigingen/organisaties worden bespeeld.
Op de kruising van de Moerweg en de Melisstokelaan ziet men door de begroeiing heen de velden van voetbalvereniging W.I.K. die reeds sinds de jaren vijftig gebruik maakt van o.a. het kleine veld voor het clubhuis dat in de jaren zeventig is gebouwd. Vanaf de Melis Stokelaan gezien zien we verder het hoofdveld van W.I.K. en daarachter uiteraard de ADO-velden die op dit moment alleen door de ADO-jeugd worden bespeeld. Dat hier vroeger ook nog een ADO-honkbalveld heeft gelegen is geschiedenis. Al fietsende op het fietspad naast de trambaan bestaat de kans dat een fietser wordt geraakt door een bal die over het W.I.K.-ballenhek wordt geschoten. Enigszins te vergelijken met het televisieprogramma waarbij door voetballers een voorbijrijdende fietser van zijn of haar fiets wordt geschoten. Een minder hard over het hek geschoten bal belandt veelal in de sloot achter het doel of in de wildgroei aan struiken en bomen naast het fietspad en de trambaan. Een plek waar ik niet graag meer kom sinds ik daar na het W.I.K.-veteranentoernooi van afgelopen augustus 2021 een paar verdwaalde ballen ging zoeken en al speurende met zowel mijn voeten als handen in menselijke ontlasting, van aldaar in de nacht bivakkerende daklozen, belandde. De verloren ballen heb ik destijds wel bij de toernooiorganisatie kunnen afleveren, echter ik vertik het om daar nog eens ballen op te gaan halen.
Naast het kleine W.I.K.-veld volgen twee vrijwel niet gebruikte velden waarnaast veld 4, het voormalige Triomph-veld is omgebouwd tot een multifunctioneel sportveld waarvan door o.a. sportstudenten intensief gebruik wordt gemaakt. Tegenover dit veld ligt het veld van HDV dat al sinds de jaren 20 van de vorige eeuw in het Zuiderpark bivakkeert en waarop tot in de jaren zeventig voetbalvereniging de Ooievaars heeft gespeeld. Heden ten dage wordt dit veld op doordeweekse ochtenden veelvuldig door brandweerlieden benut voor het spelen van kleine partijtjes en indien de weersomstandigheden het toelaten wordt een naast het HDV gelegen Beach-volleybalveldje benut door talentvolle Beach-volleyballers die aldaar hun atletische bekwaamheden vertonen. Dat hier in de jaren zestig en zeventig een veldje lag waarop voormalige ADO-helden sporadisch een warming-up voor een wedstrijd afwerkten zal bij de ouderen onder ons wellicht bekend zijn, echter is dit bij de jongeren ook zo? Die zullen ongetwijfeld op de hoogte zijn van het voormalige ADO-stadion dat hier lag en inmiddels door de Sportcampus is vervangen.
Verder doorfietsende zullen oudgedienden beseffen dat in de verte ooit de drie velden van VVP en RAVA hebben gelegen. Een unieke locatie waar sinds eind jaren negentig een fenomenale atletiek-accommodatie is gehuisvest. Niet ver hier vandaan ligt nog steeds, verscholen tussen prachtige Zuiderpark-bebossing, het HPSV-veld waarop veel mensen van het Haagsche politiecorps haar voetbalactiviteiten afwerken.
Terug naar de Melis Stokelaan slaan we even linksaf en treffen aldaar de schitterende TAC’90 accommodatie. Op 9 November 1990 is TAC ’90 ontstaan door een fusie tussen twee Hindoestaanse voetbalverenigingen namelijk Takdier Boys en Amar Deep Combinatie. Destijds gevestigd in Kijkduin en vervolgens verhuisd naar de Aagje Dekenlaan op het terrein van korfbal vereniging ons Eibernest. Na 23 jaar is TAC ’90 op 9 november 2013 verhuisd naar een nieuw onderkomen aan de Roemer Visscherstraat 108 in Den Haag (sportpark de Verlichting).
Feitelijk betreft dit dezelfde locatie als aan de Aagje Dekenlaan, de ingang ligt nu echter om de hoek. Sinds 2013 behoeft men zich niet meer om te kleden in het voormalige aangrenzende schoolgebouw om na de wedstrijd heerlijke, speciaal bereide, broodjes in het oude clubhuis te bestellen. Men beschikt sinds 2013 over een hypermodern voetbalclubhuis. Verder liggen er twee reguliere voetbalgrasvelden en een kunstgrasveld alsmede vlak voor het enorme clubgebouw een klein kunstgrasveldje. In principe zijn er genoeg kleedkamers, echter wat in 2017 de oorzaak was dat voor een uitspelend veteranenelftal geen kleedkamer beschikbaar werd gesteld en men de voetbaltassen mee moest nemen naar het veld, terwijl er slechts op twee velden werd gespeeld, blijft onverklaarbaar.
Over sportlocaties gesproken, aan het eind van het Zuiderpark op de hoek van de Loevesteinlaan en de Melis Stokelaan lag voorheen het intensief gebruikte Morgenstondzwembad.
Even doorfietsend op de Melis Stokelaan en overstekend richting Steenwijklaan ligt achter de huizenblokken nog steeds een voetbalveld dat ooit door een aantal voetbalverenigingen is gebruikt. Voordat HMC, dat in 1993 werd opgericht, in 2015 op het voormalige GONA-complex aan de Berensteinlaan ging spelen, voetbalde men hun wedstrijden op het veld aan de Steenwijklaan dat tevens vanaf de Erasmusweg zichtbaar is. Het veld waar ook WVS, BWS en MVO’72 hebben gevoetbald. BWS werd halverwege de jaren zeventig opgericht en woonde vanaf dat moment als het ware in bij WVS aan de Steenwijklaan. Men heeft daar in de school, met eigen handen, een bar gebouwd en verder e.e.a. opgeknapt. In 1989 stopte BWS en ging men verder als TEMPO waar de stekker er in 1999 werd uitgetrokken.
WVS daarentegen heeft het langer volgehouden. De in 1948 opgerichte vereniging speelde vanaf 1975 aan de Steenwijklaan en is in 2002 opgeheven. HMC kon in de jaren 2000 beschikken over een kleine kantine direct gelegen aan het veld waar heerlijke broodjes konden worden besteld. Het veld aan de Steenwijklaan wordt anno 2022 niet meer door een voetbalvereniging gebruikt. Er is plaats gemaakt voor een nieuwe school en het (verlaten) veld ligt er relatief goed en onderhouden bij zodat o.a. de scholieren aldaar kunnen sporten. Aan de rand van het veld treffen we het clubhuis van korfbalvereniging Ons Eibernest. Tevens is er naast dit veld een Cruyff Court aangelegd, ziet er allemaal keurig uit.
Niet veel verder aan de Melis Stokelaan ziet men het voormalige voetbalcomplex van PGS en Vogel, een locatie waar na de woninguitbreiding ruimte is overgebleven voor een handbalvereniging die ten tijde van de PGS en Vogel-bewoning ook al hun trainingen en wedstrijden op het betreffende sportcomplex afwerkten. Enkele honderden meters verderop ziet men vanaf het fietspad zowel aan de rechterkant als aan de linkerzijde, aan de overkant van de weg, sportcomplexen. Het complex aan de linkerhand betreft het huidige BMT-complex waarop voetbalvereniging VIOS jarenlang haar domicilie had.
Aan de rechterzijde lag het Groen Wit ’58-complex dat heden ten dage door een American Football vereniging wordt benut. Daarachter liggen nog steeds de VCS-velden die worden begrensd door de voormalige BMT-velden waarvan ik de indruk heb dat deze nauwelijks worden benut.
Iets verder aan de Melis Stokelaan doorfietsend liggen de velden van Wanica Star waar voetbalvereniging Spoorwijk in betere tijden furore heeft gemaakt, terwijl hierachter het compleet gerenoveerde complex van GSC/ESDO valt te bewonderen. Daarbij is het wat mij betreft erg teleurstellend dat de authentieke overdekte tribune van voormalig bewoner LENS volledig met de grond gelijk is gemaakt.
Weer een paar honderd meter verderop treffen we de velden van HSMH en het voormalige GONA. HMSH voetbalt hier nog steeds, echter GONA is jaren terug naar Wateringse Veld vertrokken, Of men hier spijt van heeft is mij onbekend, echter ik kan me voorstellen dat men graag aan de Berensteinlaan had willen blijven.
Het is mij o.a. opgevallen dat de ingangen naar zowel HMSH en GONA redelijk authentiek zijn gebleven waarbij de kleuren van beide verenigingen in stand is gehouden. Het rood en wit van HC-CUP winnaar HMSH is duidelijk zichtbaar. Echter ook de voormalige wit en blauw kleuren van GONA zijn als vanouds aanwezig, dit terwijl de huidige voetbalvereniging Zuid West Den Haag andere voetbalkleuren vertegenwoordigt.
Verder inzoomend op HMSH is het o.a. vermeldenswaardig dat deze club door de jaren heen een behoorlijke handbalafdeling heeft gehad en een veelheid aan noemenswaardige voetballers heeft kunnen opstellen. Wat te denken van de gebroeders van der Knoop en Thomassen. Met o.a. deze spelers in de gelederen heeft de vereniging een veelheid aan successen mogen beleven, echter landelijk is HMSH in januari 1984 helaas in het nieuws gekomen nadat tijdens een vriendschappelijke wedstrijd tussen HMSH en AJAX de door jongeren beklommen AJAX dugout instortte en o.a. AJAX assistent-trainer Hassie van Wijk zwaargewond moest worden afgevoerd. Een dramatische gebeurtenis destijds.
Oudere lezers onder u zullen ongetwijfeld bekend zijn met het feit dat HMSH reeds eind jaren zestig over een kunstgrasveld beschikte waarvoor, tijdens afkeuringperiodes, een veelheid aan standaardelftallen in de rij stond om aldaar vriendschappelijk te mogen/kunnen voetballen. Of dit veld ook door GONA kon worden gebruikt is mij onbekend, echter het zou mij niet verbazen dat zowel GONA als HMSH in afstemming van dit veld gebruik hebben gemaakt. Ik heb er in de jaren zeventig nog op gespeeld en kan mij herinneren dat wij een wedstrijd van twee keer een half uur op het druk bezette kunstgrasveld mochten spelen waarop men er overigens goed aan deed geen slidings te maken. Ik kan me daarnaast voor de geest halen dat wij in de jaren zeventig op een kustgrasveld, achter het clubhuis van Te Werve aan de Vredenburchweg, hebben gespeeld of ben ik het spoor bijster?
Tegenwoordig liggen de kunstgrasvelden bijna overal waar men dit wenst. Het is derhalve beter dat naarmate de jaren vorderden de kwaliteit van het nep-gras bijna overal redelijk is geoptimaliseerd waardoor glijdende spelers in mindere mate last van omvangrijke schaaf- en brandwonden zullen hebben. Dat deze verwondingen in de beginjaren van het kunstgras schering en inslag waren is duidelijk en zelfs tegenwoordig ontkomt men er niet aan. De vraag is alleen hoe deze wonden te behandelen, mijn advies luidt afspoelen met lauw water en insmeren met groene klei!
GONA (Gezonde Ontspanning Na Arbeid) heeft jarenlang een gezonde zaterdag- en zondag voetbalafdeling gehad en is feitelijk ontstaan als personeelsvereniging van de Post Cheque en Girodienst aan het Spaarneplein dat in de jaren tachtig over een ijzersterk bedrijfselftal, bestaande uit 1e elftalspelers van voetbalclubs uit de Haagsche regio, beschikte. Spelers als Ton Botink (Wilhelmus en DHC), René van Staveren (Verburch en Noordwijk), Henk van Dorp (RKAVV en VUC), Ruud van den Berg (Marine), Kees de Roo, Pieter Martens (beiden Duinoord), Carlos Roeleveld (o.a. ADO), Aad Bouwer (Zwart Blauw en Triomph), Kees Kampers (Triomph), Wim Tetteroo, Ruud van der Werf (beiden Wilhelmus), Ruud Meurer (Spoorwijk) en ikzelf zei de gek wisten meerdere malen het Nederlands kampioenschap voor Girokantoren uit geheel Nederland te behalen waarna de winnende deelnemers door de directie van girokantoor ’s Gravenhage op een extra vrije dag werden getrakteerd. Dit alles onderleiding van oud ADO-professional Jan van den Oever die inmiddels ook bij de GIRO werkte.
Het bedrijfselftal van Girokantoor Leeuwarden speelde destijds 2e klasse KNVB en werd met gemak overwonnen, tevens werd 2e klasser RKDEO, destijds nog op het veld aan de renbaan van Nootdorp, in een oefenduel met 6 – 1 verslagen. Kunt u nagaan. Geen van de genoemde spelers heeft ooit voor GONA gespeeld, wat echter niet wegneemt dat GONA jaar in, jaar uit, een goed georganiseerde vereniging met prima spelers en uitstekende bestuurders is geweest. Dit blijkt o.a. uit het feit dat men rondom 1980 jeugdspelers met een eigen busje vervoerde en daarmee als amateurvoetbalvereniging zijn tijd ver vooruit was.
Waar is de tijd gebleven dat GONA-trainer Henk Baggerman in een door GONA georganiseerde afscheidswedstrijd afscheid nam van de blauw/witten en de GONA-selectie tegen de Oude Haagsche Glorie (OHG) kon aantreden? De OHG waarop binnenkort zal worden ingezoomd.
Dit waren de voetbalverenigingen aan de Melis Stokelaan, een fietsritje of flinke wandeling langs de beschreven accommodaties zal u goed doen en u aan vroegere voetbaltijden doen terugdenken. Wellicht kunt u dan nog even sporthal Zuidhaghe, niet ver van het voormalige GONA-terrein, bezoeken of aansluiten bij een gepensioneerd voetbalgezelschap dat elke dinsdag- en donderdagochtend op het veld van W.I.K. probeert de stramme spieren los te gooien.
Rini Toet
27-01-2022
